5 lutego prof. Jerzy Hausner, były wicepremier i minister gospodarki, wygłosił w Trybunale Konstytucyjnym wykład „Kurs na innowacje. Jak wyprowadzić Polskę z rozwojowego dryfu?”.

Zdaniem prof. Hausnera, podczas gdy na świecie i w Europie rozlewa się kryzys, z którym „nie dajemy sobie rady”,  Polska znajduje się „w rozwojowym dryfie”. „Powinniśmy dążyć do ukształtowania innego, nowego modelu rozwoju społeczno-gospodarczego. Bazującego na formule dyfuzji kreatywnej i wykorzystującego potencjał trzech (prywatnej, obywatelskiej i państwowej) a nie tylko jednej (prywatnej) sfery ładu społecznego.”. Co wymaga przeprowadzenia głębokich zmian instytucjonalnych i strukturalnych oraz innego, niż dotychczas, podejścia do integracji europejskiej.

Polska ma, zdaniem prof. Hausnera, wielki potencjał rozwojowy, jednak słabe jego wykorzystanie spowodowane jest przez słabości państwa: „bariery tkwią po stronie państwa” – mówił. Co gorsze, brak jest skutecznych mechanizmów korygowania błędów w polityce i wprowadzania zmian instytucjonalnych.

W Polsce ustalił się „molekularny model rozwoju”, który polega na rozroście i utrwaleniu sfery prywatnej, uwiądzie sfery obywatelskiej oraz rozroście i degeneracji sfery państwowej.

Dryf rozwojowy sprowadza się do eksploatacji dostępnych (własnych – krajowych i unijnych) zasobów „w sposób coraz bardziej ekstensywny”. Wraz z utrwalaniem molekularnego modelu rozwoju prowadzi to do zwolnienia tempa rozwoju i grozi zaprzestaniem skracania dystansu do najbardziej rozwiniętych gospodarek Europy.

Prof. Hausner zaproponował, by przestać utożsamiać nakłady na badania i rozwój z prawdziwą innowacyjnością, która rozpowszechnia się „zaraźliwie” przez demonstrację i dyfuzję. Żadna, najbardziej sprawna biurokracja nie wymusi innowacyjności. Najsilniejszym czynnikiem przedsiębiorczości jednostek jest kreatywność, w przypadku przedsiębiorstw - przymus ekonomiczny.  

Nie pomoże „żaden Wielki Wszechogarniający Plan”. Potrzebujemy wielu cząstkowych zmian, w tzw. „kluczowych punktach przyłożenia”, tak by wyzwolić własny potencjał rozwojowy. Do tego niezbędna jest publiczno-obywatelska a nie tylko partyjno-rządowa perspektywa uruchamiania czynników rozwojowych.

W swoich tezach prof. Jerzy Hausner zdefiniował owe „punkty przyłożenia” a także zaproponował pewne zmiany instytucjonalne, jak np. „reanimację” Ministerstwa Gospodarki.

Całego wykładu prof. Jerzego Hausnera można wysłuchać <media 831>tutaj</media>.