TK



TK: odpowiedzialność skarbu państwa za błędne orzeczenie jest zgodna z konstytucją

Kodeks cywilny| naprawienie szkody| Piotr Tuleja| prawomocne orzeczenie| sąd cywilny| skarb państwa| Stanisław Rymar| Trybunał Konstytucyjny| władza publiczna

włącz czytnik

Oceniając proporcjonalność sensu stricto zaskarżonej regulacji Trybunał stwierdził, że art. 4171 § 2 zdanie pierwsze k.c., w zakresie wskazanym w sentencji, nie stanowi nieproporcjonalnego ograniczenia konstytucyjnego prawa do wynagrodzenia szkody, o którym mowa w art. 77 ust. 1 konstytucji, gdyż przedmiotowo istotna przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez wydanie orzeczenia sądowego, ma charakter obiektywny. Stosowane w tym kontekście w orzecznictwie sądowym i doktrynie pojęcia (m.in. kwalifikowanej, oczywistej lub rażącej niezgodności z prawem) pełnią funkcję wyłącznie opisową i nie wprowadzają elementu subiektywnej oceny orzeczenia lub orzekania, z którym strona postępowania cywilnego wiąże powstanie szkody. Niezgodność z prawem, w rozumieniu art. 77 ust. 1 konstytucji oraz operacjonalizujących go przepisów ustawowych sama w sobie ma charakter obiektywny oraz  niestopniowalny i tym różni się w szczególności od zawinienia, które podlega stopniowaniu.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że przesłanki zastosowania art. 4171 § 2 muszą być zawsze interpretowane w związku z konkretną sprawą rozpoznawaną przez sąd. Trybunał Konstytucyjny jako sąd prawa nie dokonuje tego rodzaju interpretacji. Również w sprawie skarżącego Trybunał nie dokonał oceny wydanych w stosunku do niego orzeczeń. Trybunał podkreślił jednak, że prawo do odszkodowania za niezgodne z prawem orzeczenie sądu powstaje wtedy, gdy niezgodność ta ma charakter  obiektywny. Z obiektywnym charakterem niezgodności mamy do czynienia w szczególności wtedy, gdy orzeczenie sądu prowadzi do naruszenia konstytucyjnych wolności lub praw człowieka. W takim przypadku należy uznać, że mamy do czynienia z niezgodnością o charakterze oczywistym i rażącym.

Trybunał wskazał, że art. 4171 § 2 k.c. stanowi konkretyzację art. 77 ust. 1 konstytucji, który to przepis stanowi z kolei środek ochrony konstytucyjnych wolności i praw. Dokonując wykładni art. 4171 § 2 k.c. w zgodzie z art. 77 ust. 1 konstytucji, należy brać pod uwagę, że celem zaskarżonego przepisu jest przede wszystkim ochrona konstytucyjnych wolności i praw. Dlatego też sąd, stosując wskazany przepis k.c., powinien każdorazowo ustalać, czy niezgodne z prawem prawomocne orzeczenie nie stanowi źródła naruszenia praw konstytucyjnych.

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.