20 listopada 2012 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Artura Z. dotyczącą wysokości kosztów egzekucji komorniczej.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 49 ust. 2 oraz art. 49 ust. 1 zdanie drugie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 19 ustawy z dnia 24 września 2004 r. o zmianie ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, są zgodne z art. 64 ust. 2 w związku z art. 2 konstytucji.

Trybunał stwierdził, że merytorycznego rozpoznania wymaga zarzut skarżącego co do niezgodności treści normatywnej, jaką nadały w praktyce sądy zaskarżonym przepisom z art. 64 ust. 2 konstytucji w związku z art. 2 konstytucji. Zarzut ten nie był rozpatrywany przez Trybunał we wcześniejszych sprawach.

Trybunał przypomniał, że możliwość korygowania przez sąd wysokości opłaty egzekucyjnej wiąże się z charakterem tej opłaty oraz sposobem jej obliczania i egzekwowania przez samego komornika.

Opłatę egzekucyjną ustala komornik zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 49 ust. 1 ustawy o komornikach. Ustalając jej wysokość komornik musi brać pod uwagę nie tylko podstawę obliczenia, jaką stanowi 15% wartości egzekwowanego świadczenia, ale również poniesione wydatki, nakład pracy oraz wartość wyegzekwowanej części świadczenia zgłoszonego do egzekucji.

Kompetencja sądu w zakresie miarkowania opłaty egzekucyjnej znajduje zastosowanie w sytuacjach wyjątkowych i ma na celu przeciwdziałanie nadużyciom prawa, polegającym na ustalaniu przez komornika wygórowanej opłaty, która w rażący sposób odbiega od zasad określonych w art. 49 ust. 1 ustawy o komornikach. Dotyczy to w szczególności wysokości opłaty egzekucyjnej w postępowaniu, które nie wymagało od komornika znacznego nakładu pracy ani nie było czasochłonne.

Ochrona praw majątkowych wynikająca z art. 64 ust. 2 konstytucji nie może być rozumiana jako zagwarantowanie określonego poziomu dochodów albo też wyeliminowanie ryzyka ponoszenia strat z tytułu wykonywania czynności egzekucyjnych przez komornika. Prowadzenie działalności na własny rachunek powoduje, że każdy podmiot, niezależnie od jego charakteru prawnego, może osiągać dochód bądź ponosić stratę.