Kompleksowa regulacja zasad ochrony pokrzywdzonych i świadków biorących udział w postępowaniu karnym i karnym skarbowym – to cel nowej ustawy, której pierwsze czytanie odbyło się 28 sierpnia w Sejmie.

- Projekt ma stanowić kompleksową regulację, gdyż w dotychczasowym stanie prawnym unormowania dotyczące tej problematyki są rozproszone i mają charakter niejednolity – mówił minister sprawiedliwości Marek Biernacki, prezentując projekt posłom. I podkreślał, że całościowe regulacje, takie jak ustawa o świadku koronnym, służą głównie skruszonym przestępcom, nie zaś uczciwym obywatelom, gotowym wspierać wymiar sprawiedliwości. -  Dlatego też obejmując stanowisko ministra sprawiedliwości, potraktowałem temat ochrony świadków i pokrzywdzonych, jako osobisty priorytet. Prezentowany dzisiaj projekt stanowi realizację wówczas złożonej obietnicy – mówił minister Marek Biernacki.

Projekt ustawy o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka określa zasady, warunki i zakres stosowania środków ochrony i pomocy kierowanej do pokrzywdzonego i świadka oraz osób im najbliższych w sytuacji toczącego się lub zakończonego postępowania karnego (postępowania karnego skarbowego), jeśli istnieje zagrożenie dla ich życia lub zdrowia.
Jak można przeczytać w uzasadnieniu do projektu, zagwarantowanie właściwej ochrony dla pokrzywdzonych i świadków w związku z ich udziałem w postępowaniu karnym jest priorytetowym zadaniem Ministra Sprawiedliwości. W obecnym stanie prawnym brakuje kompleksowych przepisów, w postaci jednolitego aktu prawnego, chroniących świadka lub pokrzywdzonego. Ich zeznania lub wyjaśnienia, obciążające sprawcę przestępstwa, powodują często zagrożenie dla zdrowia lub życia nie tylko ich samych, ale również osób im najbliższych.

Rodzaje ochrony i pomocy

Projekt ustawy wprowadza instrumentów ochrony i pomocy pokrzywdzonemu i świadkowi z związku z postępowaniem karnym. Środki te, podobnie jak w przypadku świadka koronnego, realizowane miałyby być w sytuacjach zagrożenia życia lub zdrowia pokrzywdzonego lub świadka. Są to:
• ochrona na czas czynności procesowej;
• ochrona osobista;
• pomoc w zakresie zmiany miejsca pobytu oraz związana z nią pomoc finansowa na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych, potrzeb mieszkaniowych lub na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej.

Zastosowanie poszczególnych środków ochrony i pomocy będzie możliwe odpowiednio do stopnia zagrożenia życia lub zdrowia pokrzywdzonego lub świadka, po uzyskaniu jego zgody.

Środki uzupełniające

Projekt przewiduje powołanie koordynatorów działań policji w zakresie ochrony pokrzywdzonych i świadków. Do ich zadań będzie należało m.in.: zapewnienie współdziałania jednostek policji w udzielaniu i zapewnianiu pomocy i ochrony, gromadzenie informacji o ewentualnych zagrożeniach, zapewnienie pomocy psychologicznej.