Ministerstwo Sprawiedliwości wysłało 21 października do konsultacji publicznych i opiniowania oraz do uzgodnień międzyresortowych projekty rozporządzeń Ministra Sprawiedliwości dotyczących przywrócenia kolejnych sądów rejonowych zniesionych w związku z tzw. reorganizacją małych sądów.

Decyzją kierownictwa resortu projekt rozporządzenia w sprawie przywrócenia niektórych sądów rejonowych zakłada, że z dniem 1 lipca 2015 roku odtworzone zostaną 34 sądy rejonowe.

Minister Sprawiedliwości Cezary Grabarczyk 7 października 2014 r. podpisał rozporządzenie (opublikowane 16-10-2014 r. w Dzienniku Ustaw) na mocy którego od 1 stycznia 2015 roku na mapę sądownictwa powróci 41 sądów rejonowych, które na przełomie 2012 i 2013 r. zostały zniesione i przekształcone w wydziały zamiejscowe innych sądów rejonowych. W drugim etapie, z dniem 1 lipca 2015 r., Ministerstwo Sprawiedliwości planuje odtworzyć kolejne 34 sądy. W sumie, w dwóch etapach, powołanych na nowo zostanie 75 sądów rejonowych.

Odtwarzanie sądów rejonowych to konsekwencja tzw. prezydenckiej noweli ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, która wprowadziła obiektywne kryteria tworzenia i znoszenia sądów rejonowych, a także wyjście naprzeciw potrzebom społeczności lokalnych i wymiaru sprawiedliwości.

Według przyjętych regulacji, kryteriami tworzenia sądów rejonowych są liczba mieszkańców zamieszkujących obszar gminy lub kilku gmin (co najmniej 50.000) oraz wpływ podstawowych kategorii spraw do istniejącego sądu rejonowego z obszaru gminy lub kilku gmin (5.000 w ciągu roku kalendarzowego).

Ustawa przewiduje także możliwość utworzenia sądu rejonowego dla obszaru zamieszkałego przez mniejszą niż 50.000 liczbę mieszkańców, jeżeli wpływ podstawowych kategorii spraw do istniejącego sądu rejonowego z tego obszaru wyniesie co najmniej 5.000 w ciągu roku kalendarzowego.

W drugim etapie, z dniem 1 lipca 2015 r.,  Ministerstwo Sprawiedliwości planuje przywrócić sądy spełniające kryteria obligatoryjne i kryterium fakultatywne według danych statystycznych za rok 2013.

Kryteria te spełniają 34 sądy rejonowe zniesione 1 stycznia 2013 r., których listę MS publikuje na swojej stronie internetowej.