Przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości projekt specustawy „o postępowaniu wobec osób zaburzonych psychicznie stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych osób” w dniu 15 kwietnia 2013 r. został wysłany do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych.

Celem projektowanych przepisów jest przede wszystkim wprowadzenie do prawa polskiego możliwości orzekania środka leczniczo-izolacyjnego o charakterze administracyjnym w stosunku do sprawców przestępstw, którzy z powodu zaburzonej psychiki mogą ponownie popełnić groźne przestępstwo przeciwko życiu, zdrowiu, bezpieczeństwu powszechnemu, rozwojowi seksualnemu małoletnich lub wolności seksualnej.

Ponadto, przepisy ustawy dopuszczą wprowadzenie rozwiązań umożliwiających efektywne monitorowanie zachowania tych spośród sprawców czynów zabronionych o wysokiej społecznej szkodliwości, którzy będą przebywać na wolności.

Ustawa będzie dotyczyła osób spełniających łącznie następujące warunki:

• zostały one prawomocnie skazane za przestępstwo,
• przestępstwo, za które zostały skazane, zostało popełnione z użyciem przemocy,
• orzeczono wobec nich za ten czyn karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania,
• w trakcie postępowania wykonawczego stwierdzono u nich zaburzenia psychiczne w postaci upośledzenia umysłowego, zaburzenia osobowości lub zaburzenia preferencji seksualnych,
• stwierdzone zaburzenia psychiczne wykazują taki charakter lub nasilenie, że zachodzi wysokie prawdopodobieństwo popełnienia czynu zabronionego z użyciem przemocy lub groźbą jej użycia przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności seksualnej i obyczajności,
• czyn, jaki może zostać popełniony przez te osoby, należy do szczególnie groźnej kategorii przestępstw — jest zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 10 lat.

Projekt jest zgodny z międzynarodowymi regulacjami dotyczącymi praw człowieka oraz standardami wynikającymi z orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Dotychczas w polskim prawie nie było regulacji pozwalających chronić społeczeństwo przed takimi jednostkami, a przepisy o chemicznej kastracji, które weszły w życie 2 lata temu dotyczą tylko niektórych sprawców i tylko tych, którzy popełnili przestępstwo po ich wejściu w życie.

Ministerstwo Sprawiedliwości