Foto: sxc.hu

2 maja Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Luksemburgu wydał wyrok w sprawie C-406/10 (SAS Institute Inc. / World Programming Ltd), w którym orzekł, że "Nabywca licencji na program ma co do zasady prawo obserwować, badać i testować jego funkcjonowanie w celu ustalenia koncepcji i zasad, na których się opiera."

Spółka SAS Institute Inc. opracowała system SAS, zintegrowany zestaw programów umożliwiający użytkownikom przetwarzanie i analizę danych, w szczególności analizę statystyczną. Podstawowy składnik systemu SAS zwany jest „Base SAS”. Umożliwia on użytkownikom pisanie i uruchamianie programów aplikacji (zwanych również „skryptami”) opracowywanych w języku programowania SAS pozwalającym na przetwarzanie danych.

Spółka World Programming Ltd (WPL) uznała, że istnieje potencjalne zapotrzebowanie rynku na alternatywne oprogramowanie mogące wykonywać programy aplikacji napisane w języku SAS. Stworzyła zatem „World Programming System” (WPS). System ten emuluje znaczą część zbioru funkcji komponentów SAS w takim sensie, że z niewielkimi wyjątkami WPL próbowała zapewnić, by te same dane wejściowe dawały te same dane wyjściowe. Umożliwiłoby to użytkownikom systemu SAS uruchamianie w ramach „World Programming System” skryptów, które opracowali w celu używania ich z systemem SAS.

W celu stworzenia tego programu WPS spółka WPL zgodnie z prawem nabyła kopie wersji edukacyjnych systemu SAS, dostarczanych na podstawie licencji, według której prawa licencjobiorcy były ograniczone do celów innych niż produkcyjne. WPL używała i badała te programy, aby zapoznać się z ich funkcjonowaniem, jednak nic nie pozwala na założenie, że WPL miała dostęp do kodu źródłowego komponentów SAS lub go skopiowała.

SAS Institute wniosła powództwo do High Court of Justice (Zjednoczone Królestwo) mające na celu stwierdzenie, że WPL skopiowała podręczniki i komponenty systemu SAS, naruszając prawa autorskie i warunki licencji dotyczącej wersji edukacyjnej. W tym kontekście High Court zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniami dotyczącymi zakresu ochrony prawnej przyznaj przez prawo Unii programom komputerowym, a w szczególności tego, czy ochrona ta rozciąga się na zbiór funkcji i język programowania.

Trybunał przypomniał, po pierwsze, że dyrektywa w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych¹⁾ rozciąga ochronę prawem autorskim na wszystkie formy wyrażenia własnej twórczości intelektualnej autora programu komputerowego²⁾. Natomiast koncepcje i zasady, na których opierają się wszystkie elementy programu komputerowego, włącznie z tymi, na których opierają się ich interfejsy, nie podlegają ochronie prawa autorskiego na podstawie wspomnianej dyrektywy.
I tak, tylko wyraz tych koncepcji i zasad powinien podlegać ochronie prawa autorskiego. Przedmiot ochrony przyznanej przez dyrektywę 91/250 obejmuje program komputerowy we wszystkich jego formach wyrażenia, takich jak kod źródłowy i kod obiektowy, które umożliwiają jego powielanie w różnych językach informatycznych.