Sprawa Serbii nie schodzi ostatnimi czasy z naszego pola widzenia. Pamiętamy wszyscy o problemie z brakiem ponownej nominacji dla sędziów i prokuratorów, ale jak się okazuje są i dobre informacje.

W dniu 11 lipca 2012 r. Trybunał Konstytucyjny Serbii unieważnił ponad 120 decyzji Krajowej Rady Sądownictwa, mocą których 126 sędziów nie zostało ponownie nominowanych na swoje stanowiska.

Orzekł on, w sprawie No VIII U-534/2011, o zasadności wniesionych przez sędziów apelacji, uznając, iż w procesie orzekania o zasadności skargi sędziów na decyzję Krajowej Rady Sądownictwa o odmowie ponownego powołania na stanowisko sędziego założenie, że nie nie spełniają oni wymogów przewidzianych prawem  nie zostało obalone. Trybunał Konstytucyjny anulował więc  decyzje Krajowej Rady Sądownictwa, która odrzucała zarzuty nie powołanych ponownie sędziów od decyzji ograniczających ich kadencję oraz  nakazał  ponowne powołanie skarżących na dotychczasowe stanowiska w terminie 60 dni, zgodnie z art. 30 Zasad Ponownego Powołania.

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego zaskoczyła wszystkich. Nawet Prezes Trybunału Konstytucyjnego w wywiadzie z dnia 08 lipca 2012 r. udzielonym serbskiemu dziennikowi „Politika” przewidywał, że rozstrzygnięcie w tej sprawie  nastąpi najprawdopodobniej dopiero w pierwszych dniach sierpnia. Najważniejsze z tego wszystkiego jest jednak to, że decyzja Trybunału Konstytucyjnego oparta jest na prawie krajowym i europejskich standardach.

Decyzja Trybunału Konstytucyjnego jest po myśli Stowarzyszenia Serbskich Sędziów i Stowarzyszenia Serbskich Prokuratorów i w zgodzie z opiniami europejskich ekspertów prawa. Za takim rozstrzygnięciem optowały zdecydowanie CCJE, oba międzynarodowe stowarzyszenia – MEDEL i IAJ oraz niezależni eksperci – sędziowie z Francji i Niemiec, którzy sporządzili obszerną analizę stanu rzeczy po wizycie w Serbii.

Niestety decyzja Trybunału Konstytucyjnego dotyczy tylko tych sędziów i prokuratorów, którzy zaskarżyli decyzję Krajowej Rady Sądownictwa o nie powołaniu ich ponownie na stanowisko sędziego lub prokuratora, czyli tych, którym doręczono pisemne decyzje Krajowej Rady Sądownictwa wraz z uzasadnieniem. Około 300 sędziów (w tym Prezes Stowarzyszenia Sędziów w Serbii – Dragana Boljevic), nie otrzymało jeszcze decyzji o nie nominowaniu na piśmie, a dopiero od jej otrzymania mają oni 30 dniowy termin na jej zaskarżenie. Do chwili obecnej Trybunał Konstytucyjny otrzymał 487 skarg (363 sędziów i 124 prokuratorów). Dla 150 sędziów 30 dniowy termin do zaskarżenia decyzji wciąż biegnie.