Konflikt wokół Trybunału Konstytucyjnego nasuwa pytanie o legitymizację władzy sądowniczej do orzekania o konstytucyjności ustaw.

System prawny, w którym organ władzy sądowniczej może uznać przepis ustawy uchwalonej przez parlament za niezgodny z konstytucją,  jest oparty na założeniu, że przepisy ustawy zasadniczej nie są „martwą literą” i parlament jest zobowiązany je stosować. Warto jednak zauważyć, że stwierdzenie przez Trybunał Konstytucyjny, iż ustawa uchwalona przez Sejm przy udziale Senatu jest niezgodna z konstytucją, ma niewątpliwie skutki o charakterze politycznym. Konflikt wokół TK nasuwa więc pytanie o legitymizację władzy sądowniczej do orzekania o konstytucyjności ustaw. Trybunał poprzez swoje orzeczenia ma przecież wpływ na politykę prowadzoną przez większość parlamentarną, która swoje uprawnienie do rządzenia wywodzi z decyzji wyborców - decyzji suwerena Warto nadmienić, że pierwszy Trybunał Konstytucyjny ustanowiono w Austrii w 1920 r., a koncepcja ochrony konstytucji przez niezależny trybunał została sformułowana przez austriackiego prawnika Hansa Kelsena na początku XX w. Jest to tzw. europejski (kontynentalny) model ochrony konstytucji, występujący min. w RFN i w Polsce. Trybunał Konstytucyjny został określony przez Hansa Kelsena mianem negatywnego ustawodawcy („negatywny ustawodawca" eliminuje określone regulacje prawne zawarte w ustawach).

W USA każdy sąd (stanowy czy federalny) ma kompetencję do odmowy zastosowania prawa sprzecznego z konstytucją (taki organ jak Trybunał Konstytucyjny tam nie występuje); orzeka wtedy bezpośrednio na podstawie przepisów ustawy zasadniczej. System ten - określany mianem judicial review - został ustanowiony w orzeczeniu wydanym przez Sąd Najwyższy w sprawie Marbury v. Madison z 1803 r. Warto w skrócie przytoczyć jej stan faktyczny.

Dlatego też Sąd Najwyższy wydał Salomonowy wyrok, a mianowicie, że niedoręczenie nominacji przez administrację jest naruszeniem prawa Stwierdził jednak, że fragment Judiciary Act z 1789 r., dający Sądowi Najwyższemu kompetencję do wydania nakazu względem administracji, jest sprzeczny z konstytucją. Ustawa zasadnicza nie dawała bowiem uprawnienia aby Sąd Najwyższy orzekał w przedmiotowej sprawie jako sąd pierwszej instancji, dlatego też nie uwzględnił złożonej skargi.

Sąd Najwyższy uznał, że sądy są uprawnione do orzekania o tym, co jest obowiązującym prawem. Jeżeli ustawodawstwo zwykłe (ustawy przyjmowane przez Kon-gres) jest w kolizji z konstytucją, to konstytucja powinna znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie.