Z dniem 27 października 2012 r. spółdzielcze kasy oszczędnościowo – kredytowe (SKOK–i) zostaną objęte państwowym nadzorem, sprawowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego (KNF)[1].

Do dnia wejścia w życie ustawy o SKOK–ach, zadania związane z nadzorem nad SKOK–ami nadal będą realizowane przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową (Kasę Krajową)[2].

Spółdzielcze kasy oszczędnościowo – kredytowe są ważnym elementem rynku finansowego. W ostatnich kilkunastu latach SKOK–i ugruntowały swoją pozycję na lokalnych rynkach. Pierwotnie kasy ograniczały się do usług świadczonych na rzecz osób tworzących wspólnotę, które łączy więź o charakterze zawodowym, terytorialnym lub organizacyjnym. Obecnie w praktyce usługi SKOK–ów są powszechnie dostępne. Systemowe znaczenie SKOK–ów i potrzeba objęcia ich niezależnym, państwowym nadzorem finansowym wynika m. in. z liczby członków kas oraz wartości zgromadzonych w nich środków.

Podobnie jak w przypadku nadzoru nad bankami, nadzór KNF wobec SKOK–ów będzie nakierowany na bezpieczeństwo depozytów członków kas. W pierwszym okresie po objęciu SKOK–ów państwowym nadzorem, celem KNF będzie ocena sytuacji finansowej kas oraz identyfikacja rodzajów ryzyka występującego w ich działalności[3].

Jednocześnie SKOK–i są obowiązane, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, do przeprowadzenia audytu zewnętrznego i przekazania jego wyników KNF, Kasie Krajowej, Ministrowi Finansów, Narodowemu Bankowi Polskiemu, Komitetowi Stabilności Finansowej oraz Krajowej Radzie Spółdzielczej. Audyt będzie przeprowadzany przez niezależnego biegłego rewidenta.

Został uruchomiony adres mejlowy skok@knf.gov.pl, na który członkowie kas mogą zgłaszać wątpliwości i postulaty[4].

[1] Przepisy ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych wejdą w życie w dniu 27 października 2012 r., tj. po upływie 3 miesięcy od publikacji w Dzienniku Ustaw, która nastąpiła w dniu 26 lipca 2012 r. Celem ustawodawcy jest zapewnienie stabilności finansowej kas, prawidłowości ich działania i zwiększenie bezpieczeństwa ekonomicznego SKOK.
[2] Nowe przepisy wprowadzają podział zadań nadzorczych między Kasę Krajową i KNF. Kasa Krajowa nadal będzie zobowiązana do sprawowania kontroli nad kasami w zakresie zgodności ich działalności z przepisami prawa oraz prawidłowości prowadzonej gospodarki finansowej.
[3] W działalności instytucji finansowych, szczególnie w działalności kredytowej, zawsze istnieją określone czynniki ryzyka – występują ono zarówno w SKOK–ach, jak i w bankach oraz innych instytucjach finansowych.
[4] KNF nie dysponuje uprawnieniami do rozstrzygania indywidualnych sporów klientów z instytucjami finansowymi. Napływające sygnały będą traktowane systemowo i pomogą w identyfikacji problemów, którymi należy się zająć.