Czy w XXI wieku możliwa jest wojna na skalę światową?

W okresie zimnej wojny każdy lokalny konflikt zbrojny mógł przerodzić się w konflikt regionalny, a ten z kolei w ponadregionalny. W większości lokalnych konfliktów zbrojnych każda ze stron miała bowiem swoich popleczników: jeden był w Moskwie, a drugi w Waszyngtonie.

Po zimnej wojnie to się skończyło. Od ćwierć wieku konfliktom, które się rodzą, wspólnota międzynarodowa stara się zazwyczaj jakoś pospołu zaradzić. W latach 90. nastąpiła eksplozja operacji pokojowych. Wydawałoby się zatem, że w erze globalizacji również wojny mogą stać się globalne, ale lokalne konflikty zbrojne raczej nie będą się szerzej rozlewać.

Nawiasem mówiąc, graczem w globalnej wojnie byłyby na pewno Stany Zjednoczone – kraj, który posiada tak ogromną przewagę militarną nad resztą świata, że nikt nie zaryzykuje z nim starcia. Zauważmy również, że konflikt światowy zazwyczaj ma związek z dążnością do radykalnej zmiany ładu międzynarodowego. Dążność tego rodzaju przejawia w swojej doktrynie wojennej i koncepcji strategicznej Federacja Rosyjska, ale czy chodzi tu o zmianę radykalną – tego nie jestem pewien. Odnotuję tylko, że Rosja raczej nie posiada ku temu odpowiednich sił i środków.

A jak postrzegać Chiny?

Chiny nie zdradzają żadnych oznak ofensywnych, przynajmniej w wymiarze militarnym. Zresztą, Chińczycy planują osiągnąć należyty zasięg swoich sił zbrojnych dopiero w roku 2050.

Na ile o zwycięstwie lub porażce w wojnie decyduje gospodarka?

Gospodarka to autonomiczne „pole walki”. W ten sposób został pobity Związek Radziecki.

Kapitalizm okazał się silniejszy niż czołgi?

Ronald Reagan przyspieszył ze zbrojeniami i Sowieci nie wytrzymali tempa. Mówimy zatem o gospodarce, ale ze szczególnym udziałem wyścigu zbrojeń. Jeśli natomiast chodzi o ogólne zależności, to oczywiście bez dobrej bazy ekonomicznej nie da się prowadzić wojny, mieć dobrych technologii czy utrzymać odpowiednio licznych sił zbrojnych.

Czym wojna w XXI wieku różni od tej w XX wieku?

W przypadku sił wojskowych nowoczesnego świata charakterystyczne jest przezbrajanie się na najbardziej wyrafinowane środki rażenia, rozpoznania i komunikacji, które są oparte na najnowszych technologiach i zdobyczach rewolucji informacyjnej. W działaniach zaczepnych cel to już nie masowe niszczenie przeciwnika, a rażenie precyzyjne.