Obawiam się, że swojej roli nie spełnią planowane w projekcie społeczne rady programowe. Tymczasem takie rady, jak np. w niemieckiej ZDF, mogłyby mieć bardzo duże kompetencje, m.in. oceny programu, powoływania dyrektora generalnego, zatwierdzania statusu, ramówki, budżetu, rocznego bilansu.

Istniejąca w ZDF Rada Telewizyjna wyposażona jest właśnie w takie kompetencje. Liczy ok. 80 osób, jest ciałem pluralistycznym, składającym się z przedstawicieli bardzo różnych organizacji. Ale takich kompetencji polskie rady mieć nie będą. Cóż więc z tego, że projekt przewiduje zasiadanie w nich przedstawicieli licznych organizacji, jeśli nie będą oni posiadać odpowiednich kompetencji. Poza tym tak skonstruowana rada byłaby bliska oczekiwaniom uspołecznienia organizacji nadawców stanowiących, bądź co bądź, dobro wspólne.

Najważniejsze jednak jest to, że projekt ustawy nie rozwiązuje podstawowego problemu mediów publicznych w Polsce, czyli ich wystarczającego finansowania. Co prawda w projekcie znalazł się zapis, że powstanie zespół międzyresortowy. Jego zadaniem będzie opracowanie nowoczesnej koncepcji finansowania mediów i do 31 maja 2016 r. taki projekt powinien zostać opracowany. Doświadczenie podpowiada, że jest to perspektywa z gatunku ad Kalendas Graecas.

Chodzi m.in. o to, że nowy, odmienny od dotychczasowego system finansowania mediów publicznych musi przejść proces notyfikacji w Komisji Europejskiej. A to może trwać parę miesięcy. Tymczasem jeżeli nowa opłata audiowizualna ma mieć np. formę podatku (PIT, CIT), to żeby mogła zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2017 r. odpowiednie przepisy powinny zostać uchwalone do listopada.

Wreszcie projekt utrwala charakterystyczny dla epoki analogowej podział na radio i telewizję. Dziś, w związku z głębokimi przemianami technologicznymi, należałoby raczej unikać tego podziału i łączyć, rozpoczynając od dołu – czyli poziomu regionalnego. Niestety wygląda na to, że w Polsce jeszcze długo ta koncepcja nie znajdzie swojego wyrazu w praktyce.

*prof. Stanisław Jędrzejewski – medioznawca z Akademii Leona Koźmińskiego, w przeszłości przewodniczący rady nadzorczej Polskiego Radia, członek zarządu Polskiego Radia i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji
Instytut Obywatelski