Foto:Wikipedia.org

Białostocki sąd chce, by Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się, czy zakaz uboju rytualnego z ustawy o ochronie zwierząt jest zgodny z zapisaną w konstytucji wolnością wyznania i uzewnętrzniania religii. Wystąpi do TK z pytaniem prawnym w tej sprawie.

Sprawa ma związek z żydowskim ubojem rytualnym, do którego doszło w marcu w Tykocinie (Podlaskie). Inspektorat weterynarii i kilka organizacji pozarządowych złożyły po nim zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i złamania przepisów ustawy o ochronie zwierząt.

W kwietniu Prokuratura Rejonowa w Białymstoku odmówiła jednak wszczęcia dochodzenia. W jej ocenie bowiem, nie było znamion czynu zabronionego. Uzasadniając swoje postanowienie zwróciła uwagę, że w systemie prawnym funkcjonuje nie tylko ustawa o ochronie zwierząt, ale także ustawa o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP, gdzie jest zapis o uboju rytualnym.

Dlatego prokuratorzy uznali, że ubój wynikał z realizacji "gwarantowanych przez prawo krajowe i międzynarodowe wolności religijnych" i nie może być uznany za przestępczy, w sytuacji "braku jego jednoznacznego zakazu".

W ocenie prokuratury system prawny zawiera sprzeczne ze sobą normy i "należy przyznać pierwszeństwo tym, które dotyczą wolności i praw jednostki, w tym wolności sumienia i religii".

Postanowienie zostało zaskarżone przez autorów zawiadomienia. W czwartek ich zażaleniami zajął się Sąd Rejonowy w Białymstoku i postanowił przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu następujące pytanie prawne:

„Czy art.34 ust.1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o ochronie zwierząt w zakresie, w jakim wedle stanu na dzień 12 marca 2013 roku (wtedy doszło do żydowskiego uboju rytualnego w Tykocinie - PAP) nie dopuszczał uboju zwierząt wykonywanego według szczególnych metod wymaganych przez obrzędy religijne zarejestrowanych w Polsce związków wyznaniowych, jest zgodny z art.53 ust.2 i 5 Konstytucji RP z dnia 2 kwietnia 1997 roku?”.

W ocenie białostockiego sądu, do rozstrzygnięcia, czy zostało popełnione przestępstwo uśmiercenia zwierzęcia z naruszeniem przepisów ustawy o ochronie zwierząt, konieczne jest ustalenie, czy przepis o tym, że ubój zwierzęcia może być dokonany tylko po uprzednim pozbawieniu świadomości, jest zgodny z konstytucyjnymi zapisami o wolności religijnej.

Postępowanie w sprawie zażalenia i dochodzenia białostockiej prokuratury zostało więc zawieszone do czasu odpowiedzi Trybunału Konstytucyjnego.

Według konstytucji, w ramach wolności religii, jej uzewnętrznianie może być ograniczone jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.

W uboju w Tykocinie brali udział przedstawiciele społeczności żydowskiej w Polsce, w tym naczelny rabin Polski Michael Schudrich. W rozmowie z PAP powoływał się on wtedy na ustawę z 1997 roku o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w RP i mówił, że Żydzi "mają prawo do uboju rytualnego". Dodał wtedy, że w ustawie jest taka gwarancja i jest przekonany, że nadal ona obowiązuje.