Czy Trybunał miał prawo sporządzać projekt ustawy dla siebie samego?

Jak zauważono wyżej, ze względu na ściśle fachowy charakter potrzebnych zmian, żaden z podmiotów zewnętrznych, dysponujących inicjatywą ustawodawczą, nie przygotowałby projektu ustawy z własnej inicjatywy. Dlatego też podjęta została decyzja o przygotowaniu wstępnego, roboczego projektu przedłożenia wraz z wnioskiem do Prezydenta RP (zwyczajowo wnoszącego do Sejmu projekty ustaw związanych z władzą sądowniczą), żeby zechciał skorzystać ze swego prawa inicjatywy ustawodawczej.

Przygotowywanie wstępnych projektów ustaw - przez najwyższe sądy i inne organy państwa - jest w Polsce niekwestionowaną dotąd tradycją. Jako przykłady można tu podać prace: nad prawem (ustrojowym i proceduralnym) dwuinstancyjnego sądownictwa administracyjnego po wejściu w życie Konstytucji z 1997 r. oraz nad ustawami o Sądzie Najwyższym i o Najwyższej Izbie Kontroli.

Warto przypomnieć, że Rada Konsultacyjna Sędziów Europejskich (CCJE) - w opinii nr 3 (z 19 listopada 2002 r.) dla Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie zasad i przepisów regulujących zagadnienia zachowań sędziów w sferze zawodowej, w szczególności etyki, niegodnego zachowania i bezstronności - wskazała, iż „sędziowie (…) powinni (…) odgrywać aktywną rolę w przygotowywaniu przepisów dotyczących ich statusu, a bardziej ogólnie - funkcjonowania systemu sądowniczego” (§ 34 opinii).

Podkreślić trzeba, że takie wstępne projekty ustaw zawsze są przedmiotem analizy przez służby prawne organu konstytucyjnego mającego prawo inicjatywy ustawodawczej. Następnie zaś przechodzą całą „ścieżkę legislacyjną”, są przedmiotem prac parlamentu w normalnym trybie i to ustawodawca podejmuje – suwerennie - decyzję o ostatecznym kształcie ustawy i o jej losie: uchwaleniu albo odrzuceniu. W żadnym więc razie nie można zatem twierdzić, że Trybunał Konstytucyjny, albo którakolwiek z wymienionych instytucji, „same sobie napisały ustawy”.