Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 754¹ § 1 k.p.c. nie jest niezbędny do ochrony prawa własności dłużnika, którego nieruchomość obciążono hipoteką przymusową. Do ochrony takiej niezbędny jest sam termin ustawowy, po upływie którego upada zabezpieczenie. Ochrona dłużnika polegać ma bowiem na skróceniu do minimum okresu dublowania się tytułu zabezpieczającego i wykonawczego, z jednoczesnym umożliwieniem wierzycielowi zrealizowania celu postępowania zabezpieczającego. Konstytucyjnie uzasadniona ochrona dłużnika nie może natomiast polegać na tworzeniu takich mechanizmów, które pozbawiając środków prawnych wierzyciela umożliwiają dłużnikowi uniknięcie odpowiedzialności cywilnej. TK podkreśla, że chodzi tu o sytuację, w której roszczenie podlegające zabezpieczeniu hipoteką przymusową zostało uwzględnione przez sąd cywilny, a „przedłużony” czas trwania zabezpieczenia ma umożliwić wierzycielowi zrealizowanie treści prawomocnego orzeczenia albo przez wpis hipoteki przymusowej na podstawie tytułu wykonawczego albo przez dokonanie czynności egzekucyjnych. Trybunał Konstytucyjny oceniał, czy realizację wartości konstytucyjnych można osiągnąć z zastosowaniem mniej dolegliwych ograniczeń praw majątkowych niż wynikające z zaskarżonego przepisu. Za mniej dolegliwe dla wierzyciela, a zarazem niezwiększające nadmiernie ograniczeń nałożonych na dłużnika, Trybunał uznał rozwiązanie przewidujące, że w sprawach, w których udzielono zabezpieczenia przy zastosowaniu art. 747 pkt 2 k.p.c., zabezpieczenie upada, jeżeli uprawniony (wierzyciel) w terminie miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia uwzględniającego roszczenie, nie wniósł o dokonanie dalszych czynności egzekucyjnych.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że art. 754¹ § 1 k.p.c. w zakresie wskazanym w sentencji wyroku stanowi nadmierne ograniczenie praw majątkowych wierzyciela, któremu udzielono zabezpieczenia przez obciążenie nieruchomości dłużnika hipoteką przymusową.  Z perspektywy konstytucyjnej, o upadku z mocy prawa zabezpieczenia oraz wygaśnięciu hipoteki przymusowej chroniącej prawa majątkowe wierzyciela, można mówić w sytuacji, w której wystąpiła realna możliwość ochrony tych praw. Ustawowy mechanizm prowadzący de facto do tworzenia pozornej ochrony prawa majątkowego przez zabezpieczenie, które staje się od razu nieskuteczne, jest nie do przyjęcia i nie może być utrzymywany w systemie. Zdaniem TK ustawodawca w nieprawidłowy sposób wyważył ochronę praw wierzyciela i dłużnika w sytuacji ustanowienia zabezpieczenia przez obciążenie nieruchomości hipoteką przymusową.