Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 45 ust. 1 konstytucji, Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że wprowadzając termin, po upływie którego – ustanowiona w postępowaniu zabezpieczającym – hipoteka przymusowa wygasa z mocy ustawy, prawodawca ograniczył prawo wierzyciela do sądu. W orzecznictwie konstytucyjnym przyjmuje się bowiem, że elementem prawa do sądu jest gwarancja wykonania prawomocnego orzeczenia sądowego w postępowaniu egzekucyjnym. Uniezależnienie zaś biegu terminu od dalszych czynności egzekucyjnych wierzyciela niweczy sens zabezpieczenia roszczeń hipoteką przymusową i podważa tym samym efektywność postępowania egzekucyjnego. Zaskarżony przepis niweczy celowość dalszych czynności egzekucyjnych. Art. 754¹ § 1 k.p.c. skutkuje bezprzedmiotowością prowadzonej egzekucji, nawet jeżeli wierzyciel złoży w terminie miesiąca wniosek o wszczęcie egzekucji. Charakter i złożoność egzekucji z nieruchomości uniemożliwiają jej zakończenie przed upadkiem przedmiotowo istotnego zabezpieczenia (w terminie wskazanym w zaskarżonym przepisie). Zabezpieczenie roszczenia hipoteką przymusową na wypadek jego uwzględnienia przez sąd cywilny powinno skutkować – zgodnie z założeniami ustawodawcy  – „przedłużoną” ochroną wierzyciela, tak aby mógł zrealizować treść prawomocnego orzeczenia nie tylko przez dokonanie czynności egzekucyjnych, ale również przez wpis hipoteki przymusowej na podstawie tytułu wykonawczego. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że bezwzględny charakter terminu, o którym mowa w zaskarżonym przepisie oraz brak instytucji procesowych, które umożliwiałyby aktywnie chroniącemu swe prawa wierzycielowi zapobiec upadkowi zabezpieczenia i utracie pierwszeństwa hipotecznego, podważały sens ochrony sądowej udzielanej w postępowaniu zabezpieczającym.

Przewodniczącym składu orzekającego był wiceprezes TK Stanisław Biernat, sprawozdawcą był sędzia TK Stanisław Rymar.