Kaftan bezpieczeństwa. Foto: Wikipedia.org

Zapewnienie niepełnosprawnym prawa do zawarcia związku małżeńskiego i założenia rodziny – to jedna ze zmian proponowanych przez rząd. Nowe przepisy odnosić mają się też do postępowań opiekuńczych, m.in. dotyczących sprawowania opieki nad dziećmi w sytuacji rozwodu rodziców.

Rada Ministrów przyjęła 10 lutego br. przedłożone przez ministra sprawiedliwości założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ustawy Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw.

Rząd postanowił zmienić przepisy dotyczące ochrony osób niepełnosprawnych psychicznie, ponieważ są niezgodne ze standardami prawa międzynarodowego, a przede wszystkim z Konwencją ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, która gwarantuje wszystkim osobom niepełnosprawnym prawo do zawarcia związku małżeńskiego i założenia rodziny. Jest to zgodne nie tylko z przyjętymi na świecie normami, ale również z wynikami najnowszych badań medycznych i społecznych oraz osiągnięciami kultury, które istotnie zmieniają postrzeganie takich osób i ich funkcjonowania w społeczeństwie.

Nowe zasady postępowania w sprawach opiekuńczych

Wdrożenie procedury wyrażania zgody przez polski sąd na umieszczenie dziecka w instytucjach pieczy zastępczej w Polsce, która została orzeczona przez sąd innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

Ma to dotyczyć dzieci posiadających obywatelstwo polskie, przebywających za granicą, wobec których sąd państwa członkowskiego (lub inny organ) orzekł umieszczenie ich np. w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej w Polsce.

Zwiększenie skuteczności wykonania orzeczeń

Jak poinformowano po posiedzeniu rządu, chodzi o wyeliminowanie sytuacji, gdy kurator sądowy nie zostaje wpuszczony do pomieszczenia (lub na teren posesji), w którym może przebywać osoba, wobec której sąd orzekł przymusowe odebranie. Zgodnie z założeniami, policja otrzyma uprawnienie do przeszukiwania pomieszczeń i posesji, w których może być ona ukrywana. Obecnie policja nie ma do tego prawa. Nowe rozwiązanie może mieć zastosowanie np. do sytuacji, kiedy jeden z rodziców nie chce wydać dziecka drugiemu, a sąd orzekł, że dobro dziecka uzasadnia zmianę osoby sprawującej nad nim opiekę.

Jeden sąd we wszystkich sprawach rodzinnych

Obecnie w sprawach dotyczących sprawowania opieki nad dziećmi prowadzone są odrębne i niezależne postępowania, np. o władzę rodzicielską, kontakty z dzieckiem, miejsce jego pobytu. Brak możliwości łącznego rozpoznania spraw rodzinnych, których celem jest uregulowanie praw i obowiązków wobec dziecka, po rozpadzie związku rodziców, jest dla nich niezrozumiały i kłopotliwy. Aby to zmienić zaproponowano możliwość kompleksowego rozpoznania spraw rodzinnych w jednym postępowaniu sądowym.