TK



Wymiar sprawiedliwości w świetle konstytucji kwietniowej w okresie II wojny światowej

Herman Libermann| Ignacy Mościcki| Kodeks Boziewicza| Konstytucja kwietniowa| Oficerski Sąd Honorowy| prawo łaski| subdelegacja kompetencji| układ Sikorski-Majski| Wacław Komarnicki| Władysław Raczkiewicz| Władysław Sikorski

włącz czytnik

Na koniec warto wspomnieć o oficerskich sądach honorowych [dalej: OSH], któ­re funkcjonowały przez cały okres międzywojenny oraz lata II wojny światowej. Po­wołano je na mocy statutu OSH w 1918 r., gruntownie znowelizowanego w 1927 r. roz­porządzeniem Prezydenta RP. Ich odmienność w stosunku do całego sądownictwa wojskowego była znamienna i wynikała z wielu czynników. Po pierwsze, nie istniało żadne prawo materialne dotyczące oficerskiego honoru, co pozwalało sędziom orzeka­jącym na swobodę interpretacyjną czynu niehonorowego. Po drugie, sędziowie OSH pochodzili z wyborów, a nie z mianowania. Po trzecie, skutki orzeczenia takiego sądu były dla skazanego niekiedy o wiele bardziej dotkliwe niż wyrok wojskowego sądu karnego (skazany przez OSH mógł spotkać się np. z ostracyzmem towarzyskim lub środowiskowym). Po czwarte, OSH rozstrzygały sprawy, bazując niejednokrotnie na Polskim Kodeksie Honorowym autorstwa Władysława Boziewicza, notabene prawie zwyczajowym a nie stanowionym.

W czasie II wojny światowej ten rodzaj sądownictwa ze względu na swój specyficz­ny charakter, dzięki któremu utrzymywano pewien poziom moralności wśród oficerów, cieszył się dużym uznaniem, przez co organizowano je nie tylko w „odradzanych” Pol­skich Siłach Zbrojnych, ale nawet w oflagach (oficerskich obozach niemieckich).

Zgodnie ze statutem OSH, sądy honorowe powoływano w celu ochrony godności oficerów i honoru (§ 1 statutu). Mogły one orzekać także wykluczenie z korpusu ofi­cerskiego (§ 97 i 100), co wymagało jednak zatwierdzenia przez Prezydenta RP (§ 123). Uprawomocniony wyrok wykluczenia z korpusu pociągał za sobą szereg skut­ków (rozwiązanie stosunku pracy, czasami utratę medali i orderów czy dodatków emerytalnych) i nie podlegał prezydenckiemu prawu łaski.

Publicystyka

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Artykuły powiązane

Brak art. powiąznych.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.