Faktem jest, że w państwach wyszehradzkich, w każdym na swój sposób, mamy do czynienia z erozją liberalno-demokratycznego modelu zaproponowanego po 1989 roku. Trafia w sedno wspomniany L. Palata, gdy stwierdza: „wyłaniają się młodzi oponenci obecnej wersji liberalnej demokracji, która, w ich mniemaniu, jest co najmniej tak odpowiedzialna za błędy, jak poprzedni system totalitarny”.

To grunt, na którym żywi się Orbán i cała paleta „eurosceptyków”, obecnych – i głośnych – na każdej z naszych scen. Czy nadchodzi era silnych liderów i słabych państw? Czy to ma być prawdziwy wkład Europy Środkowej w nasze wspólne, europejskie dziedzictwo? Czy zamiast budować wspólną środkowoeuropejską tożsamość, która tak mocno nas łączyła w poprzednim systemie, a przynajmniej jego końcówce, będziemy teraz skakać sobie do gardeł?

Gdzie jesteś dzisiaj, Europo Środkowa? – oto pytanie i zadanie na niejeden warsztat i do omówienia na niejednym salonie. Albowiem, jeśli teraz tego tematu rzeczowo, konkretnie i kalkulując swoje własne, ale też nasze wspólne (bo chyba jednak są?) interesy, nie podejmiemy, to sami damy atuty naszym przeciwnikom. A oni tylko czekają na taki prezent.

*Autor – profesor w Centrum Europejskim UW, były ambasador.
Instytut Obywatelski