11 listopad 2012. Foto: Salon24.pl

W rezultacie starć chuliganów z policją, jakie miały miejsce w Warszawie podczas Marszu Niepodległości 11 listopada 2013 roku, Prezydent RP powrócił do zgłaszanego już w analogicznym terminie rok wcześniej pomysłu nowelizacji ustawy Prawo o zgromadzeniach publicznych. Główna z proponowanych zmian przewiduje generalny zakaz organizowania demonstracji, w których uczestniczyłyby osoby ubrane w sposób niepozwalający na ich identyfikację (np. z zamaskowanymi twarzami). Wprowadza się, co prawda, procedurę uzyskania zgody na organizację demonstracji, w której udział wezmą osoby zakrywające twarz, ale trzeba to wcześniej zgłosić organowi wydającemu pozwolenia na organizację zgromadzenia, a ostateczna decyzja ma leżeć po stronie rozpatrującego sprawę urzędnika. W przypadku zidentyfikowania udziału w zgromadzeniu osób zakrywających twarz bez uprzedniego zgłoszenia tego faktu, całe zgromadzenia może zostać rozwiązane, chyba że skuteczną interwencję wobec takiej osoby/osób podejmie jego organizator. To na niego ma zostać przeniesiona odpowiedzialność za utrzymanie porządku podczas zgromadzenia publicznego.

Na fali dyskusji toczonych po wydarzeniach z 11 listopada z aprobatą o prezydenckim pomyśle wypowiedzieli się przedstawiciele praktycznie wszystkich klubów parlamentarnych (z wyjątkiem Twojego Ruchu). Opracowany w trybie ekspresowym projekt trafił do Sejmu już 18 listopada, co wskazuje na dużą motywację jego autorów, by przeszedł w trybie przyspieszonym drogę legislacyjną. To już kolejna próba ograniczenia wolności zgromadzeń po analogicznej inicjatywie ustawodawczej Prezydenta RP w 2012 roku.

W powyższej sytuacji krytykę pomysłu podjęła skupiona w nieformalnej koalicji grupa organizacji pozarządowych i niezależnych aktywistów, która krytykowała analogiczne rozwiązania proponowane już rok wcześniej (zob. podsumowanie podjętych wówczas działań). Będąca jednym z inicjatorów tych działań Sieć Obywatelska - Watchdog Polska wspólnie z Instytutem Spraw Publicznych 28 listopada 2013 roku zorganizowała w warszawskim barze Studio otwartą debatę na temat proponowanych rozwiązań legislacyjnych oraz stojących za nimi problemów społeczno-prawnych.

W dyskusji udział wzięli doświadczeni eksperci z zakresu ochrony praw obywatelskich, przedstawiciele zajmujących się tą problematyką instytucji publicznych i organizacji pozarządowych oraz organów bezpieczeństwa publicznego (prof. Ewa Łętowska, prof. Jerzy Stępień, Małgorzata Znojek z Kancelarii Prezydenta, Beata Mik z Prokuratury Generalnej, Katarzyna Szymielewicz z Fundacji Panoptykon, Ewa Siedlecka z Gazety Wyborczej, Katarzyna Mikołajczyk z Masy Krytycznej, Artur Pietryka z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Mariusz Sokołowski - rzecznik KGP i Piotr Niemczyk). Dyskusję prowadził prof. Mirosław Wyrzykowski (Członek Komitetu Nauk Prawnych PAN i b. sędzia Trybunału Konstytucyjnego).