Dr habilitowany Ryszard Piotrowski, Uniwersytet Warszawski

Pojęcie suwerenności narodu bywa rodzajem alibi dla polityków, by legitymizować posunięcia niezgodne z podstawowymi wartościami porządku konstytucyjnego. W imię suwerenności "narodu", rasy, klasy popełniano w historii niewyobrażalne zbrodnie.

Przeciwstawianie konstytucji narodowi jest ahistoryczne. Gdybyśmy, nie pamiętając o tym, uznali, że po jednej stronie mamy konstytucję i prawo, a po drugiej jakąś abstrakcyjną suwerenność, której dysponentem bywa dziś ta, a jutro inna grupa, to znajdziemy się w pułapce. Jak Europa na początku lat 30. XX wieku. Sens współczesnych konstytucji polega na tym, że ograniczają władzę, także suwerena, prawami człowieka. A demokracja to ustrój, w którym władza większości jest ograniczona przez prawa mniejszości. W społeczeństwach XXI wieku podstawą legitymacji władzy nie jest jedynie wynik wyborów, ale także przestrzeganie praw człowieka.

[...]Konstytucja mówi, że Polska jest "demokratycznym państwem prawnym". I wyklucza zarówno nieograniczoną prawem władzę większości, jak też arbitralne rządy mniejszości, niezależnie od tego, ile razy występuje w konstytucji któryś wyraz.

Hasło: "Cała władza w ręce aktualnej większości", jest wezwaniem do obalenia istniejącego porządku konstytucyjnego. Konstytucja rzeczywiście jest nierozerwalnie związana z narodem i jego suwerennością. Ale z suwerennością opartą na wartościach, godną tego narodu i godną człowieka.

Thomas Jefferson uważał, że w sprawach dotyczących władzy nie sposób ufać ludziom i trzeba im związać ręce postanowieniami konstytucji. Można powiedzieć, że trudno byłoby też ufać władzy suwerena narodu, więc trzeba mu związać ręce konstytucją.

[...] Konstytucja [RP], podobnie jak większość współczesnych konstytucji, ogranicza władzę suwerena. Naród jako suweren nie sprawuje zwierzchniej władzy nad wartościami opartymi na przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. To one są źródłem suwerenności jednostek składających się na naród, a więc stanowią podłoże suwerenności narodu. Jak przypominał Jan Paweł II, fundamentem wartości nie mogą być tymczasowe i zmienne "większości" opinii publicznej. Jeśli rządzący nie szanują praw człowieka, to ich władza jest bezprawna. A prawa człowieka poręcza konstytucja. Dlatego przeciwstawianie suwerena narodu konstytucji jest nietrafne i ahistoryczne.