W 2012 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu wydał wyrok w sprawie Kędzior przeciwko Polsce.

Sprawa dotyczyła umieszczania osoby ubezwłasnowolnionej w domu pomocy społecznej bez jej zgody. ETPC uznał, że taka sytuacja narusza Konwencję. Pomimo upływu trzech lat, ten wyrok wciąż nie jest wykonany. Helsińska Fundacja Praw Człowieka skierowała w tej sprawie wystąpienia do Komitetu Ministrów Rady Europy.

Pierwsze wystąpienie HFPC odnosi się do podjętych przez rząd środków indywidualnych. Fundacja zwróciła uwagę na nieprawidłowości w kwestii wypłaty i wydatkowania zadośćuczynienia zasądzonego przez ETPC na rzecz S. Kędziora. HFPC w wystąpieniu podkreśliła także fakt, że polskie organy nie podjęły żadnych kroków zmierzających do umożliwienia S. Kędziorowi opuszczenie domu pomocy społecznej.

W drugim wystąpieniu HFPC wskazała, że do tej pory rząd nie znowelizował przepisów ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, która uwzględniałaby wytyczne zawarte w wyroku trybunału. „Jedynym dokumentem, który udało się wypracować w ciągu 2,5 roku od publikacji orzeczenia jest projekt założeń do ustawy nowelizującej ustawę o ochronie zdrowia psychicznego, która wprowadzałby pewne gwarancje proceduralne dla osób ubezwłasnowolnionych” – mówi Marcin Szwed.

Zdaniem HFPC, projekt ten należy uznać jedynie za pierwszy krok w celu zapewnienia pełnej ochrony osobom z niepełnosprawnością psychiczną i umysłową. „Naszym zdaniem, ustawodawca powinien dążyć przede wszystkim do zniesienia instytucji ubezwłasnowolnienia i deinstytucjonalizacji systemu pomocy osobom z niepełnosprawnościami umysłowymi i psychicznymi” – podkreśla Marcin Szwed.

Natomiast wystąpienie odnoszące się do środków indywidualnych nie może zostać opublikowane ze względu na ochronę danych osobowych.
HFPC