Publicystyka
Modele administracji wyborczej — przegląd rozwiązań prawnych w wybranych państwach
administracja wyborcza| Brazylia| Czechy| Iran| Kodeks Wyborczy| Komisja Wenecka| Nowa Zelandia| PKW| RPA| Senegal| UNDP| USA
włącz czytnikV. UWAGI KOŃCOWE
Dokonując porównania polskiego modelu administracji wyborczej z przedstawionymi przykładami innych państw, należy zgodzić się z tezami Andrzeja Sokali oraz Andrzeja Szmyta wysoko oceniających przemiany w tym zakresie. Funkcjonująca od 1991 r. Państwowa Komisja Wyborcza, w skład której wchodzą przedstawiciele trzech najważniejszych sądów (Trybunału Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego) jest niewątpliwie fundamentem przeprowadzania wolnych i uczciwych wyborów. Brak zaufania do organów rządowych wynikający z doświadczeń wyniesionych z II Rzeczypospolitej oraz okresu PRL sprawił, że — tak jak w większości państw Europy Środkowo-Wschodniej — decydenci zdecydowali się na wybór niezależnego modelu administracji wyborczej. Podobne wnioski wyciągnęły władze państw, które wcześniej musiały doświadczyć rządów autorytarnych lub totalitarnych, a drogę do transformacji systemowej torowały w nich wolne wybory (np. RPA). Współpraca obywateli w obwodowych i terytorialnych komisjach wyborczych oraz władzy sądowniczej w okręgowych i rejonowych komisjach wyborczych, połączona z monitoringiem przeprowadzanym przez mężów zaufania i międzynarodowych obserwatorów, stanowi optymalne rozwiązanie systemowe.
Od momentu przeprowadzenia pierwszych wolnych i demokratycznych wyborów w III RP uczciwość procedury wyborczej i — co z tym związane — niezależność oraz skuteczność administracji wyborczej nie była kwestionowana. Jednak tygodniowe oczekiwanie na ostateczny wynik wyborów samorządowych w 2014 r. sprawiło, że Państwowa Komisja Wyborcza stała się obiektem politycznych ataków, co w konsekwencji doprowadziło do rezygnacji wszystkich członków PKW oraz szefa Krajowego Biura Wyborczego z pełnienia funkcji. To wydarzenie bez precedensu w historii administracji wyborczej w Polsce wymaga wprowadzenia pewnych rozwiązań mających na celu usprawnienie procedury przeprowadzania elekcji, co jednak nie może odbywać się kosztem zmniejszenia autonomii organów wyborczych. Oceniając działalność organów wyborczych, należy wziąć pod uwagę, że w tego typu przedsięwzięcia zaangażowanych jest ponad 250 tys. osób, a zatem przypadki występowania nieprawidłowości będą się zdarzały, m.in. ze względu na niejasność przepisów prawa, błędy członków komisji czy problemy techniczne. PKW pozbawiona jest możliwości wpływania na przepisy prawa powszechnie obowiązującego, a za przygotowanie strony organizacyjnej wyborów odpowiedzialne są Krajowe Biuro Wyborcze oraz właściwe organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego. Odnośnie do czynnika ludzkiego, przedstawiciele doktryny wielokrotnie wskazywali, iż należy wprowadzić minimalne wymogi — wieku, wykształcenia, braku karalności, etyczne — wobec członków obwodowych i terytorialnych komisji wyborczych, czego dobry przykład stanowi Hiszpania. Dlatego należy uznać obecność sędziów w organach administracji wyborczej za element gwarantujący jej profesjonalizm oraz niezależność, ze względu na zawarte w Konstytucji RP gwarancje niezawisłości władzy sądowniczej.
Przegląd Sejmowy 6/2014
Poprzednia … 15161718 Następna
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.