W dniach 12-14 września b.r. odbyło się w Warszawie 22. Zgromadzenie Ogólne Stowarzyszenia Europejskich Urzędników Wyborczych (ACEEO). Towarzyszyła mu międzynarodowa konferencja naukowa na temat roli technologii informatycznych i komunikacyjnych oraz mediów społecznościowych w wyborach. W ramach obrad odbyły się sesje plenarne i warsztaty poświęcone rozwojowi technologii głosowania, teleinformatyki stosowanej w wyborach, mediów społecznościowych jako czynnika wspierającego czynności informacyjne organów wyborczych, korzystaniu z nowych narzędzi komunikacji w kampanii wyborczej. Tegoroczne obrady tematycznie nawiązywały do konferencji, która odbyła się w 2000 r. w Warszawie, podczas której przyjęto „zalecenia dotyczące stosowania technologii informatycznej w wyborach”.

Stowarzyszenie Europejskich Urzędników Wyborczych – ACEEO działa od 1991 r. i cieszy się międzynarodowym uznaniem i autorytetem w dziedzinie upowszechniania i wymiany doświadczeń w zakresie problematyki wyborczej. Jednym z jego członków-założycieli jest polska Państwowa Komisja Wyborcza. Dowodem uznania dla osiągnięć naszych organów wyborczych jest to, że Kazimierz W. Czaplicki - sekretarz Państwowej Komisji Wyborczej i Szef Krajowego Biura Wyborczego - wchodzi od samego początku w skład Zarządu Stowarzyszenia – w ostatnich latach jako jego Przewodniczący. W konferencjach organizowanych przez Stowarzyszenie uczestniczą przedstawiciele i reprezentanci organów wyborczych z Europy, Azji, Afryki i Ameryki Północnej i Południowej oraz instytucje i organizacje międzynarodowe i stowarzyszenia patronujące rozwojowi i wymianie doświadczeń w zakresie prawa wyborczego (Komisja Europejska, IFES, OBWE/ODIHR, IDEA).

Obrady ACEEO w Warszawie skłaniają do przypomnienia polskiego modelu administrowania wyborami, a zwłaszcza struktury i pozycji organów wyborczych funkcjonujących w naszym kraju oraz ich roli w utrwaleniu demokratycznych standardów międzynarodowych. Wydaje się to tym bardziej zasadne, że wokół tych kwestii w ostatnim czasie pojawiło się kilka wypowiedzi medialnych, w tym także opublikowanych na łamach „Rzeczpospolitej”. Właściwe zorganizowanie i funkcjonowanie organów wyborczych jest bowiem istotnym elementem demokratycznego państwa prawnego, stanowiąc ważną gwarancję zgodności przeprowadzenia wyborów z obowiązującym prawem oraz wolą wyborców. Sprzyja to niewątpliwie wzrostowi zaufania obywateli do państwa i kształtowania się społeczeństwa obywatelskiego.

Zacznijmy od kilku pytań: kto w Polsce przygotowuje i przeprowadza wybory? Kto liczy głosy i ustala wyniki głosowania i wyborów? Czy proces wyborczy, a zwłaszcza działania organów wyborczych, podlegają jakiejś kontroli? Czy prawna pozycja tych organów pozwala im wykonywać zadania wyborcze bez ingerencji i nacisków politycznych, czy też tego rodzaju niezależności prawo im nie zapewnia?