Zdaniem Waltera Benjamina, kobiety Kafki wyłaniają się „ze świata kurzu, pluszu i pleśni, jak na jakiejś prehistorycznej scenie”. Nie mogą dostąpić piękna, bo nie nadają się do tego moralnie. Wymieńmy te postacie, przypomnijmy sobie kobiety Kafki, bo przecież jak mawiał Józef K. „kobiety mają wielką moc”: panna Burstner, pani Grubach, Leni, Frieda, Amalia, Pepi, Olga. Benjamin twierdzi, że były rodzajem prostytutek, ale Roberto Calasso ma inne zdanie. „Chodzi tu raczej o święte służebnice, wtajemniczone nie mniej niż kapłani w sekrety kultu – i bardziej niż kapłani gotowe docierać do nich i je zgłębiać”.

4

Jeżeli „piękno Południa wzrusza ogniem namiętności”, to słowa Stendhala – Piemontczyka i mediolańczyka z wyboru - dzisiaj brzmią nazbyt patetycznie. Pavesego takie sformułowania nie wzruszały. Wybierał kobiety z namiętności, ale nie szukał piękna. Jego świat tworzyła mitologia miłości, ale na przekór doznaniom. Uważał, że szacunek i miłość rzadko idą w parze. Jego kobiety są wyuzdane: Amelia z „Pięknego lata”, Gabriella z  „Diabła na wzgórzu” , Momina z powieści „Wśród kobiet samych”. Nie miał najlepszego zdania o kobietach, ale prawdą jest, że kochał Greków, dla których mógł wyrzec się wszystkiego. Może odwoływał się do Greków dlatego, ponieważ zarówno w świecie rzeczywistym, jak i w lesie fikcji, widział tylko erotyczną ekscytację, instynkt i seks?

W „Dialogach z Leukoteą”, niby książce najczystszej w intencjach, stara się odnaleźć kobietę jedyną, dziką, nieposkromioną. Powrócił do przeszłości, do dawnej mitologii. I kogo odkrył? Artemidę, boginię niezwyczajną, o zachrypniętym głosie; Helenę trojańską, która niszczy każdego mężczyznę. Czy można być z nimi szczęśliwym? Nie – odpowiada narrator i wciąż szuka, błądzi w ciemnościach. Cierpliwie pragnie miłości, ale napotyka samotność i śmierć.