Eurotunel - wylot po stronie Francji. Foto: Wikimedia Commons

Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 7 czerwca orzekł, że "dyrektywa w sprawie powrotów" sprzeciwia się możliwości orzeczenia wobec obywatela państwa nienależącego do Unii Europejskiej - przed wszczęciem wobec niego procedury powrotu - kary pozbawienia wolności tylko z powodu jego nielegalnego wjazdu na terytorium państwa członkowskiego przez granicę wewnętrzną strefy Schengen.

Podobnie jest w sytuacjach, gdy ów obywatel, znajdując się w sytuacji zwykłego tranzytu na terytorium danego państwa członkowskiego, zostanie ujęty w trakcie opuszczania strefy Schengen oraz gdy objęty jest procedurą readmisji do państwa członkowskiego, z którego przyjechał.

Dyrektywa w sprawie powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich („dyrektywa w sprawie powrotów” )¹ wprowadza wspólne normy i procedury stosowane prze z państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw nienależących do Unii Europejskiej (państw trzecich).

Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do wydania decyzji nakazującej powrót wobec każdego nielegalnie przebywającego obywatela państwa trzeciego. Co do zasady, z chwilą wydania tej decyzji zaczyna biec okres dobrowolnego powrotu, po upływie którego, jeśli zachodzi taka konieczność, stosowane są przymusowe środki wydaleniowe.

W przypadku nieopuszczenia przez obywatela państwa trzeciego terytorium państwa członkowskiego dobrowolnie, dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do jego przymusowego wydalenia przy użyciu możliwie najmniej restrykcyjnych środków. Dopiero w sytuacji, gdy istnieje ryzyko, że wydalenie będzie nieskuteczne, państwo członkowskie może zastosować wobec danej osoby środek detencyjny, którego czas trwania w żadnym razie nie może przekroczyć 18 miesięcy.

Prawo francuskie przewiduje możliwość orzeczenia wobec obywateli państw trzecich, którzy wjechali na terytorium francuskie nielegalnie, kary pozbawienia wolności w wymiarze jednego roku. Dodatkowo we Francji osoba, wobec której istnieją uzasadnione powody, aby podejrzewać, że popełniła lub zamierzała popełnić zbrodnię lub występek zagrożone karą pozbawienia wolności może zostać tymczasowo pozbawiona wolności i pozostawiona do dyspozycji organów prowadzących dochodzenie [„garde à vue” („zatrzymanie”)].

W dniu 22 marca 2013 r. Sélina Affum, obywatelka Ghany, została ujęta przez francuską policję w punkcie wjazdu do tunelu pod kanałem La Manche w chwili, gdy znajdowała się na pokładzie autobusu jadącego z Gandawy (Belgia) do Londynu (Zjednoczone Królestwo). Po okazaniu paszportu belgijskiego zawierającego nazwisko i zdjęcie innej osoby, nie będąc w posiadaniu żadnego innego dokumentu tożsamości, została zatrzymana z powodu nielegalnego wjazdu na terytorium francuskie, a następnie umieszczona przez władze francuskie w ośrodku detencyjnym w oczekiwaniu na