Szanowni Państwo!

W pytaniach prawnych w 2012 r., podobnie jak w latach poprzednich, systematycznie podnoszony jest problem jakości aktów normatywnych, a raczej zawartych w tych aktach mankamentów nie dających się zaakceptować z punktu widzenia konstytucyjnych standardów prawidłowej legislacji. Mankamenty te sygnalizowane są w kontekście niedostatecznej określoności przepisów (tak np. w pytaniu WSA w Poznaniu o podstawy odebrania broni i amunicji osobie, przeciwko której toczy się postępowanie karne[17]) a także wadliwości w konstruowaniu regulacji przejściowych (tak np. w pytaniu WSA w Gorzowie Wielkopolskim, o retroaktywność zaostrzenia kary pieniężnej za naruszenie obowiązków lub warunków przewozu drogowego)[18]. Sądy regularnie zarzucają pogwałcanie zasady zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.

Złe praktyki ustawodawcy podważają zaufanie obywateli do wszystkich instytucji państwa. Uwaga ta odnosi się w dużej mierze do przepisów daninowych. Spośród 9 pytań prawnych wniesionych przez sądy administracyjne jeszcze przed 2012 r. i oczekujących na rozstrzygnięcie przez Trybunał, w wypadku co najmniej 4 z nich, problem konstytucyjny koncentruje się na konstytucyjności przepisów Ordynacji podatkowej[19], ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych[20], ustawy o podatku akcyzowym[21] oraz ustawy o podatku od spadków i darowizn[22]. W 2012 r. wpłynęło pytanie prawne WSA we Wrocławiu[23] o warunki stosowania stawki akcyzy na wyroby energetyczne. W ubiegłym roku Trybunał, rozpoznawszy sprawę zainicjowaną pytaniem prawnym Izby Finansowej NSA[24], orzekł o niekonstytucyjności jednego z przepisów Ordynacji podatkowej w zakresie, w jakim przepis ten dopuszczał zawieszenie biegu terminu przedawnienia bez konieczności powiadamiania podatnika o fakcie wszczęcia postępowania najpóźniej z chwilą upływu ustawowego terminu przedawnienia^[25]. Trybunał podzielił tym samym wątpliwości Izby Finansowej NSA. W podejściu obu naszych Sądów, wynikający z Ordynacji mechanizm rodził po stronie podatnika niepewność co do jego sytuacji prawnej po upływie ustawowego terminu przedawnienia, a ponadto zwyczajnie „rozleniwiał” niektórych urzędników organów skarbowych, umożliwiając im przeciąganie postępowania „w sprawie” i odwlekanie momentu, kiedy sprawa zostanie na tyle wyjaśniona, aby przedstawić podatnikowi zarzuty.