TK



TK: ograniczenia własności zabytków są zgodne z konstytucją - wyrok w sprawie Kp 2/15

Andrzej Rzepliński| Julia Przyłębska| Lista Skarbów Dziedzictwa Narodowego| Piotr Pszczółkowski| Prezydent RP| Stanisław Rymar| Trybunał Konstytucyjny| ustawa o ochronie zabytków| Zbigniew Jędrzejewski

włącz czytnik

Odnosząc się do zarzutu nieproporcjonalności ograniczenia prawa własności Trybunał dokonał kolejno oceny przydatności, niezbędności oraz proporcjonalności w wąskim znaczeniu przepisu przewidującego wpis zabytku ruchomego na Listę Skarbów Dziedzictwa. Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że przydatność zapewnienia efektywnej ochrony zabytków o szczególnym znaczeniu narodowym uzasadniona jest przede wszystkim preambułą konstytucji, która daje wyraz  założeniu ustrojodawcy o istnieniu między członkami wspólnoty, jaką jest naród, międzypokoleniowej więzi. Jednym ze środków utrzymania więzi międzypokoleniowej jest zaś przekazywanie „tego, co cenne z ponadtysiącletniego dorobku”. Bezsprzecznie dotyczy to co najmniej zachowania dóbr kultury. Trybunał stwierdził, że zakwestionowany przepis jest niezbędny do ochrony porządku publicznego, którego elementem jest ochrona dóbr kultury, a w szczególności zabytków. Konieczność ochrony zabytków leży w interesie publicznym (art.  5 oraz art. 6 ust. 1 konstytucji). W ocenie Trybunału zakwestionowany przepis, ograniczając prawo właściciela zabytku ruchomego, jest również niezbędny dla ochrony wolności i praw innego podmiotu (tj. prawa dostępu do dóbr kultury o istotnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego). Ograniczenia własności zabytków są dopuszczalne w celu ochrony wolności innych osób, wymienionej w art. 73 konstytucji, tj. wolności do korzystania z dóbr kultury. Przechodząc do oceny, czy realizację wymienionych powyżej zasad konstytucyjnych można osiągnąć z zastosowaniem mniej dolegliwych ograniczeń prawa własności niż wynikające z zakwestionowanego przepisu albo bez ich wprowadzania, Trybunał Konstytucyjny uwzględnił, że zaskarżony przepis dotyczy jedynie najbardziej wartościowych zabytków ruchomych. Treść art. 5 i art. 6 ust. 1 konstytucji oraz umieszczenie ich w rozdziale I konstytucji uzasadniają zaś tezę o dopuszczalności gradacji, w konsekwencji intensyfikacji, ochrony prawnej zabytków o szczególnym znaczeniu dla dziedzictwa narodowego. Oceniając proporcjonalność sensu stricto zaskarżonej regulacji Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że zakwestionowany przepis nie stanowi nadmiernego ograniczenia prawa własności, gdyż wpisem na Listę Skarbów Dziedzictwa są objęte jedynie zabytki podwójnie kwalifikowane, a sam wpis nie prowadzi do zmniejszenia wartości przedmiotu własności, nie stanowi bezpośredniej ingerencji w rzecz ruchomą, a ponadto nie ogranicza wszystkich uprawnień wynikających z prawa własności. Trybunał uwzględnił, że wpis ma formę decyzji administracyjnej oraz podlega sądowoadministracyjnej kontroli.

Trybunał Konstytucyjny

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.