4. Minister, czyli sługa

Przeciw karze śmierci przemawia jej nieodwołalność przy zawsze możliwej pomyłce dotyczącej winy oskarżonego. Tylko nieomylny Bóg może stosować kary nieodwołalne, tym bardziej, że gdyby nawet się omylił, potrafi przywrócić życie. Sąd (człowiek) jest omylny. Ponadto bywa przekupny, strachliwy, niezrównoważony psychicznie itp. W postępowaniu naprawczym można przywrócić dobre imię, lecz nie życie.

Wiele lat temu rozmawialiśmy na ten temat na Wydziale Prawa i Administracji UG, podczas seminarium zorganizowanego przez studenckie koło naukowe, z ówczesnym kolegą, dr. Leszkiem Kaczyńskim. Pamiętam, że bez chwili wahania uznał wagę tego argumentu.

W ostatnim czasie pojawiło się wiele informacji o wyrokach wykonanych na osobach, których wina została później podważona. Głośny stał się przypadek stanu Illinois, w którym od momentu przywrócenia kary śmierci (1977) stracono trzydzieści trzy niewinne osoby. Siedemnaście takich przypadków ujawniono za kadencji gubernatora George`a Ryana, który – wstrząśnięty – ułaskawił wszystkich oczekujących na egzekucję.

Tradycja judeochrześcijańska nie może pominąć opowieści o zbrodni Kaina, któremu natychmiast wyrosło znamię na czole. Był to znak przestrzegający, by żaden człowiek nie ważył się go zabić („Ktokolwiek by zabił Kaina, siedmiokrotną pomstę poniesie”). Teologia chrześcijańska wskazuje na takie racje przemawiające przeciwko karze śmierci, jak zakaz zabijania, zakaz oceniania czy zakaz odwetu. Benedykt XVI ( 2008) wyraził zadowolenie z uchwalenia przez ONZ rezolucji nawołującej do powszechnego moratorium na wykonywanie kary śmierci. Franciszek (2014) wezwał do całkowitej rezygnacji z kary śmierci.

Zbigniew Ziobro, uznając niemożność przywrócenia tej kary, nadmienił, że musimy zadowolić się karą dożywotniego więzienia. Papież Franciszek potępia także tę sankcję („Bo dożywocie to ukryta kara śmierci”).

Minister (od: minor – nieznaczny, niewyraźny; minus – goły) to, zgodnie z nazwą, sługa. Konieczny jest tu dopełniacz: kogo, czego sługą jest minister Ziobro? Własnego elektoratu? Całego społeczeństwa? Zasad prawa stanowionego? Norm etycznych? Partii? Jej prezesa? Siebie – własnych wyobrażeń, lęków, ambicji, namiętności, żądzy władzy?

Widać w każdym razie, że nie jest sługą aksjologii chrześcijańskiej. Natomiast wiele jego słów i czynów wskazuje, że jest sługą wartości nieodległych od faszyzmu i marksizmu-leninizmu (z naciskiem na leninizm). Faszystowska z ducha jest idea prymatu woli narodu wobec prawa. Leninowska jest taka koncepcja prawa, która pozwala podporządkować je interesom politycznym rządzącego ugrupowania. Oto definicja wzięta z odpowiedniej encyklopedii: prawo to