W piśmiennictwie podkreśla się, że art. 31 ust. 3 Konstytucji nie znajduje zastosowania jedynie w tych przypadkach, w których szczegółowy przepis Konstytucji wyraźnie wskazuje wolę ich wyłączenia. Tytułem przykładu można wskazać art. 61 ust. 3 (ograniczenie prawa w zakresie dostępu do informacji publicznej może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa), art. 59 ust. 3 zd. 2 (ze względu na dobro publiczne ustawa może ograniczyć prowadzenie strajku lub zakazać go w odniesieniu do określonych kategorii pracowników lub w określonych dziedzinach).

Podkreślić należy również, że – zgodnie z treścią art. 31 ust. 3 zd. 2 Konstytucji, ograniczenia konstytucyjnych wolności i praw „nie mogą naruszać istoty wolności i praw”. Z zasad z Syrkauz, dotyczących przepisów o ograniczaniu i zawieszaniu praw przewidzianych w MPPiOP, przyjętych przez Radę Ekonomiczną i Społeczną Organizacji Narodów Zjednoczonych 28 września 1984 r., wynika, że zakres ingerencji nie może być interpretowany w sposób prowadzący do naruszenia danego prawa. Podkreślić, należy, że źródłem inspiracji dla polskiego orzecznictwa były rozwiązania niemieckie.

W piśmiennictwie polskim brak jest jednoznacznej wykładni w zakresie zakazu naruszania istoty praw człowieka. W orzecznictwie TK, już w szczególności w sprawie K 8/96 podkreślano, że „w treści każdego z konstytucyjnych praw i wolności zawierają się pewne podstawowe wartości, istnienie których jest konieczną przesłanką zachowania przez to prawo i wolność swej konstytucyjnej tożsamości”. Za niedopuszczalne należy uznać takie regulacje, które całkowicie pozbawiają praw określoną grupę podmiotów. Istota danego prawa to pewien minimalny zakres ochrony tego prawa. Z brzmienia art. 31 ust. 3 wynika, że termin „istota praw i wolności” dotyczy każdego z praw konstytucyjnych. Z orzecznictwa TK jednoznacznie wynika, że „ani poszczególne ograniczenia ani ich suma nie mogą naruszać istoty ograniczanego prawa czy wolności”. Przykładowo w orzeczeniu w sprawie K 12/95 TK uznał, że artykuł 86 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, w części dotyczącej pracowników nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne jest niezgodny z art. 84 w związku z art. 1 i art. 67 przepisów konstytucyjnych, utrzymanych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym, przez to, że nadmiernie ograniczając wolność zrzeszania się pracowników Najwyższej Izby Kontroli w związkach zawodowych, narusza zasadę wolności związkowej.