Działalność senackiej Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, której przewodzi senator Michał Seweryński,  wpisuje się w europejski  system ochrony tych praw. Komisja  systematycznie zapoznaje się z orzeczeniami  Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, dotyczącymi spraw napływających z Polski, bada przyczyny złego funkcjonowania krajowego wymiaru sprawiedliwości w tych sprawach i wykorzystuje te informacje przy tworzeniu prawa. Dla Komisji te orzeczenia to dobre źródło informacji o tym, jak wygląda w Polsce przestrzeganie praw człowieka. Uzupełnia ono informacje  Rzecznika Praw Obywatelskich.

- Senat i  Rzecznik Praw Obywatelskich będą ściśle  współpracować  w kwestii podejmowania przez Senat inicjatyw legislacyjnych  w sprawach sygnalizowanych przez  RPO. Niedawno na ten temat odbyły się rozmowy Rzecznika i Prezydium Senatu. Jak Pan zapatruje się na tę współpracę?

- Senator Michał Seweryński: Ta współpraca  już  istnieje. Komisja Praw Człowieka i Praworządności z uwagą rozpatruje coroczną informację RPO o stanie  przestrzegania wolności oraz praw człowieka i obywatela w naszym kraju, a następnie podejmuje stosowne inicjatywy legislacyjne, inspirowane tym sprawozdaniem. Trwają np. prace nad nowelizacją ustawy z 2009 roku o kompensacie dla ofiar przestępstw.  RPO zasygnalizował, że ustawa ta jest prawie martwa, ze względu na wady procedury, uniemożliwiające ofiarom przestępstw korzystanie z przewidzianych w niej świadczeń. Innym przykładem inicjatywy ustawodawczej, podjętej przez Komisję Praw Człowieka, na skutek petycji obywateli, ale także w następstwie sygnału RPO, jest zwolnienie z opłat za leki osób, które ukończyły 75. rok życia i otrzymują najniższe emerytury i renty. Projekt ustawy w tej sprawie jest już gotowy i po zaopiniowaniu przez Ministerstwo Pracy zostanie przedstawiony Senatowi.

- W ubiegłym miesiącu w Senacie odbyło się (pod auspicjami Rady Europy) regionalne seminarium nt. roli parlamentów krajowych w wykonywaniu orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Rola Senatu w tych sprawach ostatnio bardzo wzrosła, ponieważ w następstwie rezolucji Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu wykonywanie wyroków Trybunału zostało poddane pod nadzór Senatu. Wykonywanie tych wyroków wymaga przede wszystkim stosownych decyzji organów rządowych, ale także inicjatyw zmierzających do zmiany polskiego prawa. Dlatego senacka Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji nie tylko interesuje się wykonywaniem orzeczeń ETPC, lecz także analizuje je pod kątem podejmowania stosownych inicjatyw ustawodawczych. W tym celu, co najmniej dwa razy do roku, organizowane są posiedzenia Komisji z udziałem przedstawicieli ministerstwa spraw zagranicznych w sprawie wykonywania przez Polskę wyroków Trybunału. Ponadto przedstawiciel Komisji uczestniczy w posiedzeniach  międzyrządowego komitetu, dokonującego przeglądu orzeczeń ETPC. Senacka Komisja Praw Człowieka zwraca szczególną uwagę na te orzeczenia Trybunału, które wynikają z powtarzających się skarg na złe funkcjonowanie naszego wymiaru sprawiedliwości, jak np. przedłużające się areszty i przewlekłość postępowania sądowego. Komisja miała te sprawy na uwadze w szczególności w czasie omawiania aktów prawnych, zmierzających do reformy kodeksu postępowania karnego. Tak więc orzeczenia Trybunału Strasburskiego, podobnie jak informacje o działalności RPO, są cennym źródłem informacji o stanie przestrzegania praw człowieka w Polsce, obok informacji wynikających z petycji obywatelskich nadsyłanych do Komisji coraz częściej.