„Przywilej korzyści” jest instrumentem wykreowanym w orzecznictwie TK, który nie ma zakotwiczenia w przepisach prawa obowiązującego. Jego stosowanie było zasadne wówczas, gdy TK głosił pogląd o bezwzględnym charakterze obowiązku stosowania niekonstytucyjnej normy prawnej w okresie odroczenia. Pogląd ten wydawał się nie do pogodzenia z istotą kontroli konkretnej. Dotychczasowa praktyka stosowania przez TK „przywileju korzyści” jest jednak niekonsekwentna i niespójna.

Przyczyny przyznania lub wyłączenia tego instrumentu w konkretnej sprawie nie zawsze są zrozumiałe. Problematyczne są również jego skutki prawne. Obecnie, kiedy TK przyjmuje, że w okresie odroczenia przepis powinien być stosowany w sposób zmodyfikowany, uwzględniający wskazania z orzeczenia o jego niekonstytucyjności, celowość przyznawania „przywileju korzyści” budzi poważne wątpliwości. Okazuje się bowiem, że wystarczające jest stosowanie niekonstytucyjnego przepisu przez sąd w okresie odroczenia z uwzględnieniem zasady bezpośredniego stosowania konstytucji (art. 8 ust. 2 Konstytucji). Obowiązek ten spoczywa zaś na każdym sądzie, nie tylko tym, który wystąpił z pytaniem prawnym, czy tym, który rozpatruje sprawę skarżącego w ramach wznowionego postępowania.

Przegląd Sejmowy, nr 6 (113)/2012

*dr  Monika  Florczak-Wątor  jest adiunktem w  Zakładzie Prawa Konstytucyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.