Jeżeli zatem 15 lat polskich doświadczeń w zakresie skargi konstytucyjnej uznać za odpowiedni moment, by ponownie zabrać głos na temat tego, czy skarga na akt sto­sowania prawa jest w polskim porządku prawnym potrzebna, to choć nie bez wahania, odpowiem, że tak. Z perspektywy skarżącego oraz spójności i kompletności systemu środków ochrony prawnej, reforma skargi konstytucyjnej w kierunku umożliwienia zaskarżania aktów stosowania prawa i zindywidualizowania ochrony skargowej wy­daje się pożądana. Z perspektywy Trybunału Konstytucyjnego byłaby ona wyzwaniem dla sędziów i aparatu urzędniczego, a jednocześnie – nawiązując do określenia użytego w referacie K. Kalety – „koniecznym dopełnieniem kompetencji trybunalskich” umożliwiającym reagowanie na naruszenia praw jednostki ze strony organów wymiaru sprawiedliwości. Postulowana reforma wymagałaby szerszego uwzględniania przez sądy problematyki konstytucyjnej w swoim orzecznictwie, w tym stanowiska Trybu­nału w kwestii wykładni konstytucyjnych wolności i praw. Oceniając jednak możli­wości przeprowadzenia takiej reformy, zmuszona jestem uznać, nawiązując do pytania zawartego w tytule, że w obecnych warunkach jest to raczej „potrzeba nierealna”.

Autorka jest doktorem nauk prawnych, adiunktem na Wydziale Prawa i Administracji Wyższej Szkoły Zarządzania i Prawa im. H. Chodkowskiej, adwokatem.