Obserwacje autorów wskazują, że jakość przeprowadzonych oględzin i dokładność badania miejsca zdarzenia zależą w dużej mierze od wagi zdarzenia. Organy ścigania bardziej przykładają się bowiem do tych spraw, w których mogło dojść do zabójstwa, mniej – gdy mają do czynienia z kolejnym włamaniem do osiedlowego sklepu spożywczego. Choć są też wyjątki.

11 października 1998 r. w Giżycku doszło do przerażającej zbrodni – brutalnego zabójstwa dwóch nastoletnich braci. Ciało pierwszego znaleziono dopiero kilka tygodni od zdarzenia. Badająca miejsce zbrodni ekipa śledcza nie zauważyła zwłok drugiej z ofiar, pomimo tego, że znajdowały się zaledwie kilkadziesiąt metrów dalej. Odnalazła je dopiero dwa tygodnie później. Nie sposób oszacować ilości tropów, które mogły zostać utracone w wyniku tego przeoczenia. W jego efekcie wśród dowodów przedstawionych sądowi nie znalazły się jakiekolwiek ślady z miejsca zdarzenia.

Trudno wskazać przyczyny, dla których oględziny bywają przeprowadzane niestarannie. Na to pytanie najbardziej wiarygodną odpowiedź dałyby osoby pracujące bliżej organów ścigania. Pobieżna obserwacja wskazuje jednak, że pewną rolę, zwłaszcza przy drobniejszych sprawach, odgrywa rutyna. Jako inny powód niestaranności należy podać brak doświadczenia funkcjonariuszy dokonujących oględzin. Zwłaszcza tych, którzy na co dzień pracują w mniejszych ośrodkach i z poważnymi przestępstwami spotykają się w swojej karierze zawodowej niezmiernie rzadko. Na końcu wymienić wypada niedofinansowanie polskiej policji, które w oczywisty sposób przekłada się na ograniczenia w zakresie jakości policyjnego sprzętu oraz umiejętności funkcjonariuszy.

Okazanie i błędna identyfikacja przez świadka

Przebywający niedawno w Polsce amerykański profesor Mark Godsey, ekspert w dziedzinie pomyłek sądowych i działacz na rzecz reformy wymiaru sprawiedliwości w USA, jako najważniejszą przyczynę niesłusznych skazań w Stanach Zjednoczonych wskazał błędne rozpoznanie sprawcy przez świadka. Stwierdził, że aż 75 proc. niesłusznych skazań w USA spowodowanych jest tym właśnie czynnikiem.

Problem błędnie przeprowadzonych okazań dostrzegany jest również w polskich sprawach. Z całą pewnością odpowiada za gros niesłusznych skazań. Wydaje się jednak, że nie odgrywa aż takiej roli, jak w Stanach Zjednoczonych.