Wspomniane idee odżyły w okresie kryzysu wspólnej waluty. Najważniejszym tego przejawem była inicjatywa przyjęta pod koniec 2011 roku dotycząca wzmocnienia zarządzania w strefie euro w oparciu o nowy traktat poza strukturami UE (Pakt fiskalny)[24]. To przede wszystkim Francja dążyła do pogłębienia współpracy politycznej poza Wspólnotą, a więc wzmocnienia mechanizmów międzyrządowych oraz osłabienia znaczenia instytucji wspólnotowych. Chodziło również o zbudowanie wewnętrznego centrum decyzyjnego w oparciu o strefę euro, gdyż w poszerzonej do 27 państw Unii (a wkrótce 28) – trudniej wypracować rozwiązania korzystne dla Francji. Duże znaczenie miało także pragnienie zmarginalizowania znaczenia politycznego Wielkiej Brytanii, która niejednokrotnie w przeszłości utrudniała realizację pomysłów francusko-niemieckich. Głównym celem było wzmocnienie takich kierunków integracji politycznej w Europie, które będą zgodne z interesami dwóch dominujących państw i wzmocnienie ich władzy w Europie. Pozostali członkowie UE, mogą wprawdzie przyjmować warunki tej współpracy, ale bez istotnego wpływu decyzyjnego. Jest to zgodne z zasadą zaproponowaną przez Premiera Donalda Tuska: "participate not vote"[25]. W ten sposób w nową współpracę międzyrządową wpisane są od początku dwa kręgi i prędkości integracyjne. Komentatorzy niemieccy[26] określili tę współpracę jako opierającą się na rdzeniu politycznym tworzonym przez strefę euro i otoczonym przez krąg państw dobrowolnie przyjmujących bardziej ścisłe zasady prowadzenia polityki fiskalnej. Nieco inaczej ujął to Prezydent Nicolas Sarkozy w wywiadzie udzielonym tuż po szczycie, na którym uzgodniono Pakt fiskalny: „Rodzi się właśnie inna Europa, Europa Eurogrupy”[27].

Dowodzi to silnej tendencji do stopniowego różnicowania integracji europejskiej pod względem zakresu merytorycznego i terytorialnego, a co za tym idzie – również wpływów politycznych między poszczególnymi państwami[28]. Tendencja do różnicowania zakresu integracji europejskiej sprzyja także osłabianiu pozycji politycznej Komisji Europejskiej, która odpowiada raczej za harmonizację i ujednolicanie zarządzania na całym obszarze Wspólnoty[29]. Przykład funkcjonowania strefy euro jest dość dobrą ilustracją maksymalizowania wpływów przez największe państwa członkowskie[30]. Tym bardziej, że w okresie ostatniego kryzysu gospodarczego wzrosło znaczenie egoizmów narodowych. Przejawem tej tendencji jest koncentrowanie uwagi decydentów europejskich przede wszystkim na problemach gospodarczych głównych krajów UE i samej strefy euro. Osłabia to wrażliwość na zjawiska występujące poza systemem wspólnej waluty, w tym na potrzeby rozwojowe nowych członków Wspólnoty[31]. Utrudnia również możliwości szybkiego rozszerzenia strefy o kolejne kraje (wyjątkiem było przyjęcie Estonii 1 stycznia 2011 roku, jednak z uwagi na wielkość tego państwa miało ono niewielkie znaczenie polityczne i gospodarcze).