W zakresie zarządzania finansami prezes sądu będzie bardziej zależny od dyrektora sądu niż dotychczas. Wszelkie czynności prezesa sądu, które wywołują skutki finansowe nie ujęte w planie finansowym sądu, będą wymagały akceptacji dyrektora. W innym przypadku pozostaną nieważne.

Z dotychczasowej wersji ustawy znikną również enumeratywne przesłanki odwołania dyrektora sądu, pozostawiając Ministrowi Sprawiedliwości w tym zakresie swobodę decydowania.

OCENA EKSPERTA FOR

Proponowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany w Prawie o ustroju sądów powszechnych są kolejnym krokiem w stronę upolitycznienia i przejęcia przez władzę wykonawczą (rząd) kontroli nad całym wymiarem sprawiedliwości.
Wcześniej dokonano zmian w prokuraturze, gdzie połączone zostały funkcje Ministra Sprawiedliwości oraz Prokuratora Generalnego. Skupiona w ten sposób władza umożliwia więc kontrolę nad sprawami prowadzonymi przez poszczególnych prokuratorów, w tym konkretne, podejmowane przez nich czynności. Co więcej, pozwala też wpływać m.in. na przydział spraw.

Innym przykładem przejmowania kontroli nad wymiarem sprawiedliwości przez rząd jest chęć wymiany wszystkich obecnie urzędujących członków Krajowej Rady Sądownictwa (KRS). Dotychczasowi członkowie często wyrażali sprzeciw wobec propozycji zmian płynących z Ministerstwa Sprawiedliwości (np. sprawa Trybunału Konstytucyjnego). Ponadto, pomiędzy Krajową Radą Sądownictwa, a Prezydentem RP powstał spór dotyczący powoływania przez Prezydenta sędziów sądów powszechnych. W czerwcu 2016 roku Prezydent Andrzej Duda odmówił bowiem powołania dziesięciu z trzynastu kandydatów na sędziów wskazanych przez Krajową Radę Sądownictwa.

Działania Prezydenta oraz rządu pokazują również, jak mało znaczące są dla nich wyroki sądu oraz w jak łatwy sposób mogą na nie wpływać. Wystarczy przypomnieć sprawę ułaskawienia Mariusza Kamińskiego i jego byłych współpracowników, jeszcze przed uprawomocnieniem się orzeczenia sądu pierwszej instancji. Co więcej, rząd zaproponował zmianę w postępowaniu karnym, dzięki której prokuratura, a zwłaszcza Prokurator Generalny, zyskają uprawnienia sterowania sprawami karnymi poprzez możliwość uchylenia wyroku sądu.