Państwo
Prawo o zgromadzeniach – krytyczne uwagi Rady Legislacyjnej
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności| Konstytucja| prawo o zgromadzeniach| Rada Legislacyjna| RCL| Trybunał Konstytucyjny| Wolność zgromadzeń
włącz czytnik4.2. Zgromadzenia, do których stosują się przepisy rozdziału 3, są notyfikowane w znacznie uproszczonej procedurze w porównaniu do marszów i pozostałych zgromadzeń stacjonarnych. Wystarczy o nich poinformować telefonicznie właściwego komendanta Policji, co do zasady nie później niż na 12 godzin przed planowanym rozpoczęciem zgromadzenia (art. 14 ust. 1 i 3). Projektodawca nie przewidział ponadto możliwości wydania decyzji o zakazie zgromadzenia.
Takie rozwiązanie zasługuje na generalną aprobatę, choć nic nie stoi na przeszkodzie, aby termin 12-godzinny został skrócony. Funkcjonariusze ochrony porządku publicznego – w tym Policja – pełnią służbę w sposób ciągły, dlatego też Rada Legislacyjna nie dostrzega powodów, dla których notyfikacja zgromadzenia niepowodującego utrudnień w ruchu drogowym nie mogłaby się odbyć na kilka godzin przed jego rozpoczęciem. Byłoby to pożądane zwłaszcza gdy chodzi o zgromadzenia będące reakcją na nagłe, nieprzewidziane wydarzenie o istotnym znaczeniu dla życia społecznego (tzw. zgromadzenia spontaniczne; szerzej o tym zagadnieniu będzie mowa niżej).
4.3. Zgodnie z art. 15 ust. 2 zgromadzenie, które zostało notyfikowane na podstawie art. 14, może zostać rozwiązane przez funkcjonariusza Policji, jeżeli jego przebieg zagraża życiu lub zdrowiu ludzi albo mieniu w znacznych rozmiarach lub gdy narusza przepis ust. 1, inne przepisy ustawy lub przepisy karne.
Z powyższego przepisu wynika, że zgromadzenie może zostać rozwiązane przez funkcjonariusza Policji nie tylko w przypadku, gdy zachodzi wysokie prawdopodobieństwo utraty jego pokojowego charakteru, lecz również „gdy narusza przepis ust. 1”, a więc gdy stwarza zagrożenie bezpieczeństwa ruchu drogowego lub nawet tylko utrudnienia dla ruchu drogowego. W przekonaniu Rady Legislacyjnej, dopuszczalność rozwiązania zgromadzenia w ostatnio wymienionych okolicznościach jest nadmiernym ograniczeniem wolności zgromadzeń.
Z orzecznictwa TK wynika, że „podjęcie decyzji o rozwiązaniu zgromadzenia musi być traktowane jako środek ostateczny tak radykalnego ograniczenia wolności zgromadzeń i może dotyczyć sytuacji, gdy powstaje poważne i bezpośrednie zagrożenie utraty pokojowego charakteru zgromadzenia, a tym samym poważne zagrożenie dla wartości konstytucyjnych wymienionych w art. 31 ust. 3. Chodzi zwłaszcza o te wartości, które są szczególnie zagrożone w przypadku utraty pokojowego charakteru zgromadzenia, jak: bezpieczeństwo, porządek publiczny, zdrowie i życie, ochrona środowiska, prawa i wolności innych osób” (wyrok TK sygn. akt Kp 1/04). Rozwiązanie zgromadzenia nie może więc nastąpić w każdym przypadku, gdy jego przebieg jest niezgodny z przepisami prawa, lecz wyłącznie wówczas, gdy zgromadzenie utraciło pokojowy charakter, bądź istnieje wysokie prawdopodobieństwo zaistnienia takiej sytuacji. Zgromadzenie „pokojowe” w rozumieniu art. 57 Konstytucji to zgromadzenie, które przebiega „z poszanowaniem integralności fizycznej osób oraz mienia prywatnego i publicznego” (wyrok TK sygn. akt K 34/99). W konsekwencji w sytuacji gdy okazuje się, że przebieg zgromadzenia wymaga wyłącznie interwencji odpowiednich służb w celu zabezpieczenia porządku w ruchu drogowym – natomiast nie zachodzą przesłanki do uznania, iż zgromadzenie utraciło pokojowy charakter – rozwiązanie zgromadzenia byłoby nadmierną ingerencją w wolność zgromadzeń.
Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.
Artykuły powiązane
Załączniki
Komentarze
Polecane
-
Oświadczenie Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego
Andrzej Rzepliński -
Kaczorowski: Mitteleuropa po triumfie Trumpa
Aleksander Kaczorowski -
Piotrowski: Trybunał Konstytucyjny na straży wolnych wyborów i podstaw demokracji
Ryszard Piotrowski -
Prawnicy wobec sytuacji Trybunału Konstytucyjnego, badania i ankieta
Kamil Stępniak -
Skotnicka-Illasiewicz: Młodzież wobec Unii w niespokojnych czasach
Elżbieta Skotnicka-Illasiewicz
Najczęściej czytane
-
O naszym sądownictwie
Jan Cipiur -
Przepraszam, to niemal oszustwo
Stefan Bratkowski -
iACTA alea est
Magdalena Jungnikiel -
TK oddalił wniosek Lecha Kaczyńskiego dotyczący obywatelstwa polskiego
Redakcja -
Adwokat o reformie wymiaru sprawiedliwości
Rafał Dębowski
Brak komentarzy.