Sejmowa komisja pracuje nad rządowym projektem nowej ustawy o cudzoziemcach. W trakcie prac komisji, w ubiegłym tygodniu, posłowie uwzględnili szereg postulatów zgłoszonych przez Helsińską Fundację Praw Człowieka oraz Stowarzyszenie Interwencji Prawnej.

Do najważniejszych zmian podniesionych przez organizacje pozarządowe i zaakceptowanych przez komisję należy zaliczyć zagwarantowanie cudzoziemcom, wobec których prowadzone jest postępowanie powrotowe, prawa do sądu.  Projekt ustawy przewiduje automatyczne zawieszenia wykonania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, w przypadku wniesienia skargi na tę decyzję do sądu administracyjnego wraz z wnioskiem o wstrzymanie wykonania decyzji.

„Jest to zmiana o tyle doniosła, że postulowana była już od wielu lat przez organizacje pozarządowe, które wskazywały, że wydalenie cudzoziemca z Polski przed rozpatrzeniem jego sprawy przez sąd pozbawia go możliwości skorzystania z zagwarantowanego w Konstytucji RP prawa do sądu” – mówi Ewa Ostaszewska-Żuk, prawniczka HFPC.

Projekt wprowadza również ograniczenia w zakresie dopuszczalności wydalenia cudzoziemca z powodu nielegalnego wykonywania przez niego pracy na terenie Polski, jeżeli pracodawca wprowadził cudzoziemca w błąd lub wykorzystał jego zależność służbową. Tak skonstruowane przepisy powodują, że cudzoziemcy niezwykle rzadko zgłaszają naruszenia swojego pracodawcy odpowiednim organom państwowym np. Państwowej Inspekcji Pracy.

„Naszym zdaniem wprowadzona zmiana będzie chronić tę grupę cudzoziemców i pomoże skuteczniej karać nieuczciwych pracodawców” – tłumaczy Ewa Ostaszewska-Żuk.

Projekt znosi także obowiązek znajomości języka polskiego, potwierdzonej odpowiednim certyfikatem, jako warunek uzyskania zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE na terenie Polski.

Pomimo uwzględnienia w toku prac nad projektem ustawy szeregu szczegółowych propozycji zgłoszonych przez organizacje pozarządowe sama ustawa nie zmienia w sposób zasadniczy modelu polskiej polityki migracyjnej. Ponadto nie wszystkie postulowane i uznane za kluczowe przez HFPC i SIP zmiany zostały przyjęte na posiedzeniach podkomisji.

Przede wszystkim nie został wprowadzony postulowany od lat całkowity zakaz detencji dzieci, nie złagodzono wymogów uzyskania zezwolenia na pracę, które w dalszym ciągu wiąże pracownika z konkretnym stanowiskiem pracy, nie wprowadzono także stałego mechanizmu pozwalającego w szczególnych sytuacjach na legalizację pobytu cudzoziemców nieposiadających wizy lub zezwolenia na pobyt.
HFPC