Należałoby również rozważyć likwidację obecnie funkcjonującego zawężenia ustawowych terminów, których przekroczenie wyklucza nałożenie grzywny w drodze mandatu karnego, oraz usytuowanie sądów odwoławczych od orzeczeń w sprawach o wykroczenia w sądach rejonowych, orzekających w innym składzie. Możliwość uchylenia zaskarżonego orzeczenia byłaby ograniczona jedynie do wypadków zaistnienia bezwzględnych przyczyn odwoławczych.

Zmiany procedury karnej wprowadzone ustawą z dnia 27 września 2013 roku, w myśl których część zadań z zakresu ochrony prawnej w sprawach karnych została przypisana do kompetencji referendarzy sądowych, bez wątpienia należy kontynuować w kierunku dalszego poszerzenia ich katalogu o inne czynności podejmowane na etapie postępowania wykonawczego. W 2013 r. wpływ spraw dotyczących umorzenia, odroczenia, odwołania odroczenia oraz rozłożenia na raty kary grzywny lub kosztów sądowych, osiągnął poziom ponad 282 tys. spraw. Wydaje się, że bez przeszkód natury konstytucyjnej referendarze mogliby decydować o kierowaniu niewykonanej grzywny do postępowania egzekucyjnego, rozkładaniu grzywy na raty, odraczaniu lub przerwie w wykonaniu kary ograniczenia wolności, a także ustanawianiu obrońcy na etapie postępowania odwoławczego. Przekazanie uprawnień referendarzom byłoby, rzecz jasna, ograniczone. Nie mogliby oni decydować w kwestiach z zakresu wykonywania kary pozbawienia wolności, zamiany innych kar na zastępczą karę pozbawienia wolności lub też rozstrzygania wątpliwości co do wykonania orzeczenia lub zarzutów co do obliczenia kary.

W każdym wypadku, od orzeczeń referendarza przysługiwałoby zażalenie do sądu właściwego, zgodnie z regułą art. 3 k.k.w.

Cywilne perspektywy

Zmiany odnośnie kompetencji sądów i sędziów w sferze prawa cywilnego mogłyby objąć dalsze ograniczanie składów kolegialnych (również w postępowaniach odwoławczych). Rozważyć należałoby celowość wprowadzenia wyłącznej właściwości miejsca zamieszkania (siedziby) poszkodowanego w sprawach ubezpieczeniowych. Powyższe pozwoliłoby na odciążenie sądów wielkomiejskich, poprzez rozproszenie tego rodzaju spraw. Obok obniżenia kosztów funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, rozwiązanie takie pozwoliłoby również na łatwiejszy dostęp obywatela do sądu.

W wydziałach Krajowego Rejestru Sądowego celowym byłoby z kolei wprowadzenie obowiązku składania sprawozdań finansowych wyłącznie w formie elektronicznej. W określonych kategoriach spraw, np. sporów konsumenckich, pozytywny wpływ na ograniczenie ich wpływu do sądu mogłoby mieć wprowadzenie wymogu postępowania przedsądowego (przymusowej mediacji). Oczywiście, wspomniane rozwiązanie wymagałoby albo poszerzenia kompetencji referendarzy o prowadzenie w całości postępowania pojednawczego, albo wykształcenia profesjonalnej kadry mediatorów sądowych.