Droga do zwiększenia autorytetu sądów we współczesnym społeczeństwie musi zatem uwzględniać zarówno aspekt materialny, odnoszący się do rzeczywistej jakości realizacji prawa obywateli do sądu, jak i aspekt społeczny, a więc to, jak wymiar sprawiedliwości definiowany jest w wyobraźni obywateli. Nie wystarczą same działania wizerunkowe, których potrzebę słusznie artykułują osoby reprezentujące sędziów w mediach. Choć bez profesjonalnego rzecznictwa w sądach problematyka wymiaru sprawiedliwości nie będzie dobrze zrozumiana, a być może w ogóle nie będzie dostrzeżona, to najważniejszym narzędziem public relations w rękach sądów powinien być jednak osobisty kontakt obywatela z sądem.

Wizerunek bazujący na osobistym doświadczeniu lub na zrelacjonowaniu tego doświadczania przez zaufaną osobę jest zdecydowanie trwalszy i bardziej odporny na wpływ powierzchownych opinii. Choć odpowiedzialność spoczywa tu na każdym pracowniku sądu, z którym styka się interesant, to kluczową rolę odgrywają prowadzący postępowania sędziowie. Z badań wynika, że najważniejsze znaczenie dla subiektywnej oceny sprawiedliwości postępowania ma to, w jaki sposób uczestnik został potraktowany przez prowadzącego sprawę sędziego – czy ten odnosił się do niego z szacunkiem, udzielał informacji, zachował obiektywizm. Życzliwość rodzi zaufanie. Zaufanie, w połączeniu z kompetencją, rodzi autorytet.

Najważniejsze współuczestnictwo

Budowa autorytetu sędziów w społeczeństwie wymaga sprzyjania sytuacjom, w których obywatel może bezpośrednio przekonać się o kompetencji sędziego. Nie chodzi tu tylko o erudycję, ale przede wszystkim o sprawiedliwe rozstrzyganie sporów.

Sama informacja o treści wyroku lub wyrok oderwany od kontekstu sprawy może być odebrany jako niesprawiedliwy. Stąd tak ważna instytucja ustnego uzasadnienia wyroków. Daje ona szansę na przekonanie – nie tyle samych stron, co szerszej publiczności – o słuszności danej decyzji. Ponieważ logika mass mediów, w szczególności relacji telewizyjnych, sprzyja wyrywaniu rozstrzygnięcia z kontekstu lub treści uzasadnienia, warto inwestować w formy bezpośredniej komunikacji z obywatelami. Zarejestrowane przez sąd nagrania uzasadnień w ważniejszych sprawach powinny być dostępne na jego stronie internetowej, aby każdy mógł obiektywnie ocenić ich treść. Sądy powinny też zabiegać o obecność obywateli w ławach dla publiczności, korzystając np. z dobrodziejstw portali internetowych, takich jak www.wokandaobywatelska.pl, a tym samym zgłaszać ich administratorom ciekawe, ważne społecznie sprawy, jako potencjalnie interesujące dla publiczności.