Siedziba Sądu Konstytucyjnego Ukrainy. Foto: Wikipedia.org

19 września Sąd Konstytucyjny Ukrainy uznał za konstytucyjną ustawę o dożywotnim powoływaniu sędziów na ten urząd,  zaś  prokuratora generalnego - na czas nieokreślony. Ustawa uwzględnia poprawki do Konstytucji, zaproponowane przez prezydenta Wiktora Janukowycza, które mają wzmocnić gwarancje niezawisłości sędziów, zawarte w artykułach ustawy zasadniczej.

Zmiany te wynikają z konieczności dostosowania systemu prawnego Ukrainy do standardów warunkujących podpisanie przez ten kraj umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską i stanowią jeden z pakietów koniecznych ustaw.

W projekcie ustawy proponuje się zmianę procedury powoływania i odwoływania sędziów. Zgodnie z dokumentem, sędzia sądu powszechnego powinien być mianowany na ten urząd przez prezydenta Ukrainy bez określania granicy, podczas gdy obecnie sędziowie są mianowani na okres pięciu lat. Jednocześnie, prezydent będzie mógł powołać bądź odwołać sędziego jedynie na wniosek Najwyższej Rady Sprawiedliwości.

Po podpisaniu ustawy przez prezydenta obecni sędziowie będą już pełnić swoje funkcje dożywotnio.
Ustawa proponuje również wyłączenie z Konstytucji przepisu o kadencyjności pracy prokuratora generalnego Ukrainy .

Dokument proponuje powierzenie Sądowi Najwyższemu Ukrainy jednolitej wykładni przepisów prawa dla wszystkich sądów powszechnych. Stanowi również, że aresztowanie lub zatrzymanie sędziego może się odbyć wyłącznie po wyrażeniu na to zgody przez Najwyższą Radę Sprawiedliwości na wniosek Wysokiej Komisji Kwalifikacyjnej sędziów.

Prezydencki projekt ustawy zawiera również zmianę procedury odwołania sędziów Sądu Konstytucyjnego w związku z zakończeniem kadencji. Proponuje się także podniesienie wieku przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Konstytucyjnego do 65 lat.

Ponadto ustawa wprowadza przepis, który mówi, że sędzia może być przeniesiony do innego sądu tylko za swoją zgodą, a przeniesienie do wyższej instancji powinny być przeprowadzane wyłącznie na zasadach konkursowych .

Ustawa proponuje również zmianę przepisu Konstytucji, który wyznacza uprawnienia i skład  Najwyższej Rady Sprawiedliwości. Najważniejsze jest postanowienie, że 12 z 20 członków NRS wybiorą spośród siebie sędziowie  z Kongresu Sędziów Ukrainy. Kongres Prawników i Kongres  Przedstawicieli Wydziałów Prawa i Instytutów Badawczych wyznaczą dwóch członków Najwyższej Rady Sprawiedliwości. Ponadto z mocy prawa w skład NRS wejdą prezesi Sądu Konstytucyjnego, Sądu Najwyższego, Rady Sędziów Ukrainy i prokurator generalny, który jednak nie będzie mógł uczestniczyć w głosowaniu decyzji Najwyższej Rady Sprawiedliwości.
Interfax -Ukraina