Foyer Trybunału Sprawiedliwości UE

Rejestracja w charakterze znaku towarowego kształtu wynikającego z funkcji towaru, jak również kształtów mogących nadać różne istotne wartości towarowi posiadającemu kilka istotnych cech może być wykluczona na podstawie prawa Unii, orzekł 18 września Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zastrzeżenie takich kształtów na rzecz jednego tylko podmiotu gospodarczego doprowadziłoby do przyznania monopolu na istotne cechy towarów, ze szkodą dla celu w postaci ochrony znaków towarowych.

Prawo Unii[1] zakazuje, między innymi, rejestracji znaku składającego się wyłącznie z kształtu zwiększającego znacznie wartość towaru lub wynikającego z charakteru samego towaru.

Peter Opsvik opracował krzesełko dziecięce o nazwie „Tripp Trapp”. Krzesełko to składa się z ukośnych podpórek, na których umocowane są jego elementy oraz z podpórek i poprzeczek w kształcie litery „L”, które nadają mu wysoki stopień oryginalności. W 1972 r. grupa Stokke, do której należą między innymi norweska spółka Stokke A/S oraz niderlandzka spółka Stokke Nederland BV, wprowadziła krzesełko Tripp Trapp na rynek. Prawa własności intelektualnej w odniesieniu do omawianego kształtu przysługują również Peterowi Opsvikowi i norweskiej spółce Peter Opsvik A/S.

W 1998 r. Stokke A/S dokonała w urzędzie własności intelektualnej Beneluksu zgłoszenia trójwymiarowego znaku towarowego mającego wygląd krzesełka dziecięcego „Tripp Trapp”. Znak towarowy został zarejestrowany na jej firmę dla „krzeseł, w szczególności krzeseł dziecięcych”. Znak towarowy przedstawiał następujący kształt:

[Tymczasem] niemiecka spółka Hauck GmbH & Co. KG produkuje i dystrybuuje artykuły dziecięce, w tym dwa modele krzesełek oznaczone przez nią „Alpha” i „Beta”. Stokke A/S, Stokke Nederland BV, Peter Opsvik i Peter Opsvik A/S wnieśli powództwo przeciwko spółce Hauck twierdząc, że sprzedaż krzesełek „Alpha” i „Beta” narusza ich prawa autorskie oraz prawa wywodzone z zarejestrowanego znaku towarowego. Spółka Hauck wniosła powództwo wzajemne, domagając się w szczególności unieważnienia prawa do znaku towarowego. W 2000 r. sąd niderlandzki uwzględnił powództwo Stokke i Opsvika w zakresie naruszenia praw autorskich, jednocześnie jednak unieważniając rejestrację znaku towarowego zgodnie z żądaniem spółki Hauck.

Hoge Raad der Nederlanden (sąd najwyższy Niderlandów), do którego wpłynęła skarga kasacyjna, przedłożył Trybunałowi Sprawiedliwości pytania prejudycjalne dotyczące podstaw odmowy rejestracji znaku składającego się z kształtu lub unieważnienia takiej rejestracji.