Cel sprawowania pieczy przez samorządy zawodów prawniczych nad należytym wykonywaniem tych zawodów

Trybunał Konstytucyjny podkreślił, że powierzenie samorządom zawodowym sprawowania pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu zależy od decyzji ustawodawcy. Trybunał Konstytucyjny nie decyduje o rodzajach, zasięgu i zasadach wykonywania prawniczych zawodów zaufania publicznego jako zawodów reglamentowanych i takie regulacje - w zakresie, w jakim nie kolidują z Konstytucją - musi w pełni respektować. Z woli ustawodawcy:

- utrzymana została wielość reglamentowanych zawodów prawniczych świadczących w zróżnicowanym zakresie kwalifikowane usługi prawnicze,

- nie został wprowadzony (spotykany w innych państwach) jednolity system państwowego przygotowania do wykonywania zawodów prawniczych,

- kształcenie odbywa się w trybie różnych aplikacji i zostało powierzone poszczególnym samorządom prawniczym, których organy mają prawo określać zasady odbywania odrębnych, aplikacji (K 6/06).

Trybunał Konstytucyjny, w kontekście otwierania zawodów prawniczych, konsekwentnie przypominał konstytucyjny cel sprawowania przez samorządy zawodowe pieczy nad należytym wykonywaniem zawodów prawniczych (wyrok z 18 lutego 2004 r., P 21/02). Zaznaczył m.in., że art. 17 ust. 1 Konstytucji  formułując wymóg działania „w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony” - nakazuje priorytetowo traktować interes publiczny w ramach sprawowanej przez samorząd zawodowy pieczy. Podkreślił, że interes publiczny nie może być utożsamiany z interesem korporacji zawodowej czy też jej członków, i należy mu przyznać pierwszeństwo (K 6/06). Przypominał też, że nadanie niektórym zawodom charakteru zawodów zaufania publicznego oznacza, iż dopuszczalne są ograniczenia konstytucyjnej wolności dostępu do nich i ich wykonywania. Ograniczenia takie mają jednak służyć  interesowi publicznemu (ich zakres powinien być odpowiedni do ochrony tego interesu) i nie mogą mieć na celu stworzenia przywilejów określonej grupie zawodowej (wyrok z 12 lutego 2013 r., K 6/12).