W zeszłym roku do trybunału wpłynęło 375 skarg konstytucyjnych. Jest to duża liczba, jeżeli uwzględnimy fakt, że w pierwszym pełnym roku obowiązywania konstytucji, czyli w 1998 r., do trybunału wpłynęło 168 skarg. Średnio przez 18 lat wpływało 260 skarg rocznie. Ta liczba świadczy o dużej świadomości konstytucyjnej naszych obywateli.

Mimo dużej i ciągle wzrastającej liczby spraw, którymi zajmuje się Trybunał Konstytucyjny, w zeszłym roku po raz kolejny sędziom udało się skrócić średni czas merytorycznego rozpatrzenia sprawy. Obecnie zajmuje to 18 miesięcy, czyli o 1 miesiąc krócej niż w roku 2013.

W zeszłym roku trybunał zmierzył się z licznymi problemami konstytucyjnymi. Zwrócę państwa uwagę na kilka najbardziej istotnych. Chodzi tu o judykaty, orzeczenia trybunału w sprawie: podwyższenia wieku emerytalnego, świadczenia pielęgnacyjnego i innych świadczeń opiekuńczych, ochrony prywatności i autonomii informacyjnej. Tego dotyczyła sprawa, w której kontroli konstytucyjności zostały poddane ustawy regulujące funkcjonowanie policji kryminalnej, policji bezpieczeństwa co do dostępu do billingów oraz możliwości prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych za zgodą sądu. Inne ważne orzeczenia dotyczyły opodatkowania nieodpłatnych świadczeń pracowniczych, podatku od dochodów nieujawnionych, wolności religii, wolności zgromadzeń, obowiązku wskazania sprawcy wykroczenia drogowego, penalizacji posiadania marihuany, ochrony własności i dochodów jednostek samorządu terytorialnego. O większości tych spraw mówiłem podczas publicznego Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego w kwietniu tego roku.

Dziś chciałbym skupić się na innych zagadnieniach: wnioskach w sprawie kontroli konstytucyjności przedstawianych trybunałowi przez grupy posłów. Jest to uprawnienie konstytucyjne grupy co najmniej 50 posłów. To uprawnienie jest bardzo ważne i stanowi istotny element nie tylko propagandowego, lecz również realnego dialogu między pozytywnym prawodawcą a negatywnym prawodawcą. Grupy posłów często występują z wnioskami w sprawie kontroli konstytucyjności prawa. O ile w poprzedniej kadencji, VI kadencji Sejmu, posłowie wnieśli w tym trybie do trybunału 30 spraw, o tyle w bieżącej kadencji jest ich 39. Nie ma jeszcze końca kadencji, być może pojawią się jakieś wnioski. Oczywiście nie przesądzam tego, bo jest to suwerenna decyzja posłów z jednego klubu bądź z kilku klubów, jeżeli są one mniejsze. W zeszłym roku Trybunał Konstytucyjny rozstrzygnął w sumie 9 spraw wniesionych przez grupy posłów. Wydaliśmy 5 wyroków w takich sprawach, dotyczyły one: odpłatności za studnia w uczelniach publicznych, ośrodków szkolenia kierowców, wolności zgromadzeń, prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz podatku od wydobycia niektórych kopalin. W 3 wyrokach trybunał orzekł o niezgodności z wzorcem kontroli co najmniej jednego z zakwestionowanych przepisów. Były to sprawy o dużym znaczeniu konstytucyjnym. Ponadto w jednej ze spraw wniesionych przez grupę posłów trybunał umorzył postępowanie ze względu na utratę mocy zakwestionowanych przepisów, a 3 sprawy rozstrzygnął łącznie z innymi. Dotyczyły one podwyższenia wieku emerytalnego, wolności zgromadzeń i podatku od wydobycia niektórych kopalin. Średni czas merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy wniesionej przez grupę posłów wyniósł w zeszłym roku 21 miesięcy. Był więc nieco dłuższy niż w przypadku średniej dla wszystkich rozstrzygnięć merytorycznych trybunału, ale było to związane w prawie każdym przypadku z pracą, którą wspólnie z grupą posłów, jej reprezentantem czy pełnomocnikiem, wykonujemy w celu odpowiedniego przygotowania procesowego sprawy.