Wszystko to rokuje na dużą liczbą zadań i pracy do wykonania przez organizacje przez najbliższe 7 lat unijnego budżetu. Nie można jednak nie dostrzec, że w głównej mierze NGO są tutaj traktowane jako wykonawcy usług, których potrzeba została zaprojektowana przez rządzących. Nie wiemy jeszcze, jaki będzie charakter ich angażowania i czy staną się w tym zakresie też partnerami dla samorządu. Ponadto, taki podział zadań (finansowanych głównie z EFS) oznacza również, że organizacje uwzględnia się głównie w kontekście działań sprowadzających się do kształtowania kompetencji miękkich. Nie ma tutaj mowy o włączeniu ich w większym zakresie w realizację inwestycji infrastrukturalnych, czy choćby zwiększenie potencjału lokalowego (wykraczające poza kilka procent środków danego dofinansowania w ramach tzw. finansowania krzyżowego). Takie wsparcie wymagałoby dopuszczenia NGO do większego finansowania np. z Europejskiego Funduszy Rozwoju Regionalnego (EFRR, zob. unijne rozporządzenia dot. EFRR) czy też zaplanowanie możliwości realizowania projektów dwu- lub wielofunduszowych (finansowanych równocześnie np. z EFS i EFRR, a może też innych funduszy strukturalnych). Na to ostatnie się jednak w Polsce nie zanosi, pomimo stworzonej przez Komisję Europejską możliwości.

W kolejnej części tekstu zajmiemy się planowanym sposobem stosowania przewidzianego w rozporządzeniach unijnych instrumentu, który mógłby pozwalać na szersze włączenie obywateli i tworzonych przez nich organizacji w kierowanie przebiegiem lokalnego rozwoju.

Czy wobec przedstawionej sytuacji organizacje pozarządowe i ogólniej przedstawiciele lokalnego społeczeństwa obywatelskiego otrzymają jednak ważniejszą rolę w procesie wydatkowania przeznaczonych na rozwój kraju funduszy unijnych? Podejmując taką refleksję, trzeba też zadać sobie pytanie o możliwości lepszego realizowania w Polsce zasady partnerstwa wprowadzonej art. 5 unijnego rozporządzenia ogólnego (ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące zasad wydatkowania środków z kilku funduszy strukturalnych)?