TK



Cisza legislacyjna — zasada prawa wyborczego w Rzeczypospolitej Polskiej

Europejska Komisja Demokracji przez Prawo| grupowanie list wyborczych| Konstytucja| metoda d’Hondta| Metoda Sainte-Laguë| Ordynacja wyborcza| prawo wyborcze| Trybunał Konstytucyjny| zasada ciszy legislacyjnej

włącz czytnik

Wprowadzanie zmian w ordynacji wyborczej jest, samo w sobie, zjawiskiem naturalnym w demokracji parlamentarnej. Jednak prawo wyborcze określa reguły rywalizacji politycznej, a te powinny być jasne i z góry określone dla wszystkich podmiotów politycznych. Zgodnie z zapatrywaniem Jacka Majchrowskiego, w procesie tworzenia prawa wyborczego nierzadko dochodzi do zjawiska instrumentalizacji, co oznacza, że „przyjęcie każdego z rozwiązań będzie w określony sposób rzutowało na ostateczny wynik wyborów”, a partie polityczne traktują proces legislacyjny „jako pewien etap walki wyborczej”. Dlatego też przedstawiciele środowiska prawniczego często zwracali uwagę na koniunkturalizm, który niejednokrotnie był podstawą wprowadzanych zmian. Przyjęto, że korekty ustawy wyborczej należy dokonać w trzech szczególnych sytuacjach: kiedy zachodzi konieczność wprowadzenia nowych instytucji prawnych, umożliwiających realizowanie prawa obywateli; kiedy należy usunąć z systemu błędne, negatywnie oceniane rozwiązania; kiedy system wyborczy uniemożliwia wyłonienie stabilnej władzy. Na podobnym stanowisku stoi TK, który wyraźnie dopuszcza ingerencję w prawo wyborcze w pierwszym i trzecim przypadku, natomiast przy drugiej ewentualności zakłada domniemanie „milczącej zgody”. W zasadzie aż do 2006 r. nie funkcjonował żaden instrument prawny, który pozwoliłby na usunięcie z systemu prawnego przepisów wprowadzonych w przededniu wyborów.

II. Gwarancje stabilności prawa wyborczego

Najważniejszym dokumentem prawa międzynarodowego, który odnosi się do problemu stabilności prawa wyborczego stanowi kodeks dobrych praktyk w sprawach wybiorczych z 2002 r. (ang. Code of Good Practice in Electoral Matters), stworzony przez Europejską Komisję Demokracji przez Prawo. W kodeksie zwrócono uwagę, że „podstawowe elementy prawa wyborczego, w szczególności właściwy system wyborczy, członkostwo komisji wyborczych, oraz wykreślanie okręgów wyborczych nie powinny być otwarte dla zmian na co najmniej rok przed wyborami lub winny być ujęte w konstytucji lub akcie normatywnym rangi wyższej niż ustawa zwykła”. Komisja Wenecka zasadniczo nie widzi niczego niestosownego w samej procedurze wprowadzania nowelizacji prawa wyborczego, gdyż najczęściej zmiany pozytywnie oddziałują na system polityczny. Niemniej dokonywanie modyfikacji ordynacji wyborczej w przededniu elekcji zwykle postrzegane jest jako manipulowanie prawem w interesie konkretnej formacji politycznej.

Debaty

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Artykuły powiązane

Brak art. powiąznych.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.