TK



F. Rymarz: Obywatelski status kandydatów na urząd Prezydenta RP

komitet wyborczy| Konstytucja| partie polityczne| Prezydent RP| urząd prezydenta| wybory prezydenckie

włącz czytnik
F. Rymarz: Obywatelski status kandydatów na urząd Prezydenta RP

W wypowiedziach publicznych prominentnych przedstawicieli partii politycznych oraz w publicystyce dość często pojawia się stwierdzenie „kandydat partii politycznej na urząd Prezydenta RP”. Jest to błędne i nieuprawnione mniemanie, niemające podstaw konstytucyjnych.

Używanie uproszczonych skrótów myślowych, z punktu widzenia praktyki politycznej, być może zrozumiałe, wypacza jednak charakter statusu prawnego kandydatów na urząd Prezydenta RP i w konsekwencji samej prezydentury, jako zależnej od partii politycznej. Partie polityczne nie tworzą w wyborach prezydenckich komitetów wyborczych oraz (w sensie prawnym) nie wysuwają kandydatów na najwyższy urząd w państwie; partie polityczne mogą jedynie popierać kandydata wysuniętego przez komitet wyborczy wyborców.

Odmienna regulacja dotyczy zgłaszania kandydatów na posłów i senatorów, których mogą zgłaszać partie polityczne oraz wyborcy; funkcję komitetu wyborczego partii politycznej pełni wówczas organ partii upoważniony do jej reprezentowania na zewnątrz. W przypadku tworzenia parlamentarnej listy partyjnej, kandydatów na posłów i senatorów można nazwać kandydatami partii politycznej. Takiego uprawnienia nie posiada partia polityczna w wyborach prezydenckich. Udział partii politycznej w wyborach na urząd Prezydenta RP, według ustawy o partiach politycznych, sprowadza się do finansowego wsparcia kandydata z utworzonego na podstawie ustawy stałego Funduszu Wyborczego.

Również kampanię wyborczą na rzecz zgłoszonego kandydata na Prezydenta RP, nie prowadzi partia polityczna, lecz – na zasadzie wyłączności – komitet wyborczy wyborców. Tzw. „prezydenckie konwencje wyborcze partii politycznych”, (nazwa i formy zapożyczone ze Stanów Zjednoczonych), wraz z prezentowaniem kandydata na urząd Prezydenta RP i jego sztabu wyborczego, nie mają podstawy prawnej; pełnią jedynie funkcję popierającą. Upartyjnienie wyborów prezydenckich w Polsce jest następstwem nieuprawnionej praktyki politycznej i zawłaszczaniem prezydentury dla bieżących celów politycznych.

O obywatelskim statusie kandydata na Prezydenta Rzeczpospolitej rozstrzyga w sposób wyraźny Konstytucja, która w art. 127 par. 3 stanowi: „Kandydata zgłasza co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu”. Tę samą normę przejął w art. 296 obowiązujący Kodeks Wyborczy, dodając, iż zgłoszenie musi być poparte podpisami zgłaszających. Czynności wyborcze w imieniu obywateli wykonuje komitet wyborczy wyborców składający się, z co najmniej 15 obywateli. W skład komitetu wyborczego wyborców mogą wchodzić, – jako wyborcy – członkowie i prominentni przedstawiciele partii politycznych. W doktrynie prawa podkreśla się, że w wyborach prezydenckich komitety wyborcze wyborców mają pozycję monopolistyczną; innego rodzaju komitety wyborcze (partii, koalicji, organizacji) w tych wyborach nie występują.

Poprzednia 123 Następna

Państwo

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.