Drugie z analizowanych przeze mnie zagadnień dotyczących niezależności wykonywania zawodu, a więc niezawisłość sądu, w wielu aspektach pokrywa się z tym, co zostało powiedziane na temat bezstronności. Podobnie i tę kwestię reguluje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a konkretnie przepis art. 178 ust. 1 stanowiący, iż sędziowie w sprawowaniu swojego urzędu są niezawiśli i podlegają tylko konstytucji i ustawom. Należy jeszcze zdefiniować, dość nieprecyzyjne, pojęcie niezawisłości. Dokonano tego już w doktrynie prawa. A. Murzynowski i A. Zieliński kwalifikują ją jako bezstronność w stosunku do przedmiotu sprawy i uczestników postępowania, niezależność od instytucji pozasądowych, samodzielność wobec innych organów sądowych oraz uniezależnienie się od wpływu czynników społecznych przez niezawisłość wewnętrzną (swe wewnętrzne przekonania nie uzależnione od nikogo). Z kolei S. Włodyka wskazuje na niezawisłość pozytywną, jako podległość jedynie ustawom oraz negatywną, czyli zakaz wywierania wpływu na sędziego przez inną osobę w celu wydania takiego a nie innego wyroku.

Dla powstania instytucji niezawisłości sędziowskiej, jak również całego sądownictwa (sądów i trybunałów- art. 173 Konstytucji RP) fundamentalne znaczenie ma zasada trójpodziału władz zagwarantowana w konstytucji (od 1992r.). Dzięki niej zachowana jest równowaga pomiędzy władzami oraz ich samokontrola. Jednakże władza ustawodawcza, ze względu na swoją uprzywilejowaną pozycję, wpływa na pozostałe poprzez wydawanie ustaw, którym sądy i trybunały muszą się podporządkować.