Debaty



Bezpieczeństwo państwa a ograniczenia praw i wolności osób pełniących funkcje w służbie publicznej

bezpieczeństwo państwa| interes państwa| Konstytucja| Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych| orzecznictwo TK| prawa obywatelskie| Prezydent RP| siły zbrojne| służba publiczna| zasady z Syrakuz

włącz czytnik

 

„takich uprzywilejowanych zasad uzyskania mienia państwowego czy komunalnego nie ma w przypadku uzyskania przed wyborem na posła, senatora, czy powołaniem w skład organów gminy. Stąd wniosek, że ograniczeniom może podlegać jedynie mienie, którego uzyskanie nastąpiło dopiero po wyborze na powołane w tym przepisie funkcje”.

 

W rezultacie zastosowanych zmian ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej uzyskały charakter bezwzględny, a więc nie można ich poddać interpretacji mniej lub bardziej korzystnej dla zainteresowanego. Przyjęte rozwiązanie oparte jest na przekonaniu, iż osoba uczestnicząca w procesie stanowienia prawa czy to na szczeblu krajowym, czy to regionalnym nie powinna prowadzić działalności gospodarczej z wykorzystaniem mienia publicznego tak państwowego, jak i komunalnego na uprzywilejowanych zasadach. Osoba taka – jak słusznie uznał TK – jest bowiem „osobą szczególnego zaufania społecznego”. Dlatego też funkcje w szczególności posła, senatora czy radnego może spełniać prawidłowo tylko wtedy, kiedy w opinii społecznej nie czerpie z niej korzyści majątkowych. Natomiast niewątpliwie wykorzystywanie mienia państwowego na uprzywilejowanych zasadach w prowadzonej działalności gospodarczej mogłoby podważyć to zaufanie, które jest – jak wyprowadził trafnie TK – „założeniem i warunkiem sine qua non ustroju społecznego”.

Zgodnie z wytycznymi TK, wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się w równym stopniu daną cechą istotną (relewantną) powinny być traktowane równo, a więc według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących, jak i faworyzujących. Jednocześnie w orzecznictwie TK podkreśla się, że „zasada równości zakłada odmienne traktowanie tych podmiotów prawa, które nie posiadają wspólnej cechy istotnej”. Uznać należy, że sytuacja posłów, senatorów, żołnierzy zawodowych, urzędników służby cywilnej, podobnie zresztą jak sędziów czy prokuratorów, nie może być porównywana z sytuacją „każdego obywatela”. Szczególnie przydatne w tym zakresie są tezy TK, zawarte w wyroku z 10 kwietnia 2002 r.. Podzielić należy prezentowane w tym wyroku stanowisko Trybunału, że „prawo ustawodawcy do odmiennego kształtowania sfery praw i obowiązków określonej kategorii podmiotów pod warunkiem, że te odmienne (niejednakowe dla wszystkich) zasady oparte będą na istniejących pomiędzy poszczególnym kategoriami podmiotów odmiennościach w ich sytuacji faktycznej”. Wyjątkowy charakter służby pełnionej przez ww. osoby wynika z powierzonych im przez ustrojodawcę zadań. Uzasadnieniem dla wprowadzonego ograniczenia w zakresie aktywności gospodarczej jest przede wszystkim – co jednoznacznie podkreślił TK – „zapobieżenie angażowaniu się osób publicznych w sytuacje i uwikłania mogące nie tylko poddawać w wątpliwość ich osobistą bezstronność czy uczciwość, ale także podważać autorytet konstytucyjnych organów Państwa oraz osłabiać zaufanie wyborców i opinii publicznej do ich prawidłowego funkcjonowania”. Wśród innych argumentów uzasadniających wprowadzenie ograniczeń, Trybunał wskazał na

Debaty

Zawartość i treści prezentowane w serwisie Obserwator Konstytucyjny nie przedstawiają oficjalnego stanowiska Trybunału Konstytucyjnego.

 
 
 

Załączniki

Brak załączników do artykułu.

 
 
 

Komentarze

Brak komentarzy.