Chodzi o to, aby jak najszybciej umieć rozróżnić sukces od niepowodzenia podejmując działania korygujące. Polityki publiczne są procesem ewolucyjnego, społecznego uczenia się w toku rozwiązywania stale pojawiających się problemów społecznych. Próba konstruktywistycznego narzucenia całościowych rozwiązań czy wszechogarniających centralnych planów w najlepszym przypadku prowadzi do totalitaryzmu.

Jak to robią inni

Evidence-based policy to podejście posiadające historycznie bogatą tradycję. Jej szczególny renesans, w ostatnich dziesięcioleciach, obserwujemy w systemach rządzenia i zarządzania sprawami publicznymi państw anglosaskich. Bodźcem do działań na rzecz systemowej instytucjonalizacji tego podejścia stały się przede wszystkim zmiany związane z Nowym Zarządzaniem Publicznym (New Public Management) i procesem jego ewoluowania.

Szczególnie aktywne w wykorzystywaniu tej formuły uprawniania polityki publicznej są rządy Wielkiej Brytanii, Australii, Nowej Zelandii i Stanów Zjednoczonych. Znaczącą rolę w promowaniu tego racjonalno- pozytywistycznego podejścia do zarządzania sprawami publicznymi odgrywają instytucje międzynarodowe (OECD, Bank Światowy, UNDP), które upatrują w nim sposobu na wzrost dynamiki procesów modernizacyjnych zachodzących we współczesnych państwach demokratycznych i demokratyzujących się.

Praktyczna aplikacja, na tak szeroką skalę, zaleceń evidence-based policy wiązała się z powstaniem rządu Partii Pracy w Wielkiej Brytanii w 1997 roku. Jednym z credo tego rządu stało się stwierdzenie, że „liczy się to, co działa”. Jak stwierdził ówczesny premier Tony Blair: „Będziemy radykalnym rządem. Nowa Partia Pracy jest partią idei i ideałów, ale nie archaicznej ideologii. To co działa ma znaczenie. Cele są radykalne. Środki będą umiarkowane” (Blair 1997). Wielu obserwatorów stwierdzenie to odczytywało jako odejście od polityki ideologicznie warunkowej w kierunku polityki determinowanej względami pragmatycznymi i racjonalnymi.

Tradycyjny proces tworzenia polityki publicznej jest rozumiany jako sekwencja silnie powiązanych i współzależnych działań, które razem tworzyły cykle mające na celu ciągłe doskonalenie wyników.

Ten sposób myślenia o polityce publicznej może być uznany za słabo odzwierciedlający rzeczywistość tworzenia i realizacji polityk publicznych. Klasyczne i administracyjne modele podejmowania decyzji są kwestionowane, bo rzeczywista polityka publiczna zwykle nie odnosi się do jasno zdefiniowanych zdarzeń i jednoznacznego zbioru kryteriów decyzyjnych. Polityka ta jest wynikiem spontanicznie zachodzących procesów niż efektem świadomych deliberacji decydentów.